موضوع حضور گسترده اتباع افغان در ایران به عنوان چالش یا پتانسیل انسانی در ایران را طی گفتگو با سفیر افغانستان در تهران به بحث گذاشته ایم.
دکتر نصیر احمدنور متولد سال 1332در ولایت پنجشیر افغانستان است. وی در سال 1372 دکترای خود را در رشته تاریخ از دانشگاه ام القرای مکه مکرمه اخذ
احمد نور در طول دوران مأموریت دیپلماتیک خود در کشورهای مصر و قطر مشغول به فعالیت بوده و همچنین سمت رئیس اداره دوم سیاسی (امورشرق میانه و آفریقا) و رئیس اداره حقوق و معاهدات وزارت امور خارجه افغانستان برعهده داشته است.
نارضایتی عده کثیری از مراجعین از روند اداری سفارت در جامعه بازتاب ناخوشایندی ایجاد کرده است. با توجه به اینکه شما اخیرا به این سمت منصوب شده اید، اوضاع را چگونه می بینید وآیا برنامه ای برای رفع این چالش دارید؟
حضور میلیونی مهاجرین در ایران مسئولیت ما را بالا برده و بیشتر ازهمه، سفارتخانه شدت این مسئولیت را به دوش می کشد. در زمینه مشکلاتی که مراجعه کنندگان با آن مواجه هستند سفارت درخواست بودجه بیشتر را داده است که اگر مشکل بودجه نباشد قرار است که تشکیلات وتأسیسات توسعه یابد. بنده هم اذعان دارم مکان و محل کنونی جای مناسبی برای رسیدگی به امور هموطنان عزیزم نیست.
ما گزینه هایی را مطرح کرده ایم و قرار بود درجنب مکان فعلی با متراژ بالا زمینی را بخریم که متاسفانه مطلع شدیم که این منطقه شامل توسعه مصلی بزرگ تهران میشود. اما در فکر جای دیگری هستیم که البته بودجه هنگفتی نیاز دارد.
در حال حاضر پروژه توسعه همین ساختمان را که به تصویب وزارت امور خارجه نیز رسیده در قالب یک ساختمان سه طبقه در دست اقدام داریم که زیرزمین آن گنجایش پذیرایی بیش از 1000 نفر را دارد. به دنبال کارهای فنی و شرکتهای مناسبی هستیم که به صورت حداقلی مشکل را حل نماییم.
طرح مناسبی برای میان مدت ارائه نمودید؛ اما برنامه شما برای حال حاضر چیست و چه تمهیداتی برای ارتقاء کیفیت در نظر دارید؟
طبق جلساتی که با همکاران داشته ایم می توان سیستم اداری سفارت را اصلاح کرد و البته درخواست ما از همکاران این بوده که نباید کارها را به فردا واگذار کر. البته سرعت به معنای عدم دقت نیست بلکه دقت لازم و درعین حال سرعت لازم است. همچنین سایت سفارت اکنون فعال است و راهنماییهایی جهت سهولت امور در آن گردآوری شده است.
البته باید به این موضوع هم اشاره کنم کهکار سفارت فقط داخل اداره نیست بلکه مسئولیتهای بیرونی هم هست؛ حتی بین مراجعین میرویم تا ببینیم برخورد همکاران چطور بوده است. به شخصه برخورد ناشایستی تا کنون ندیدهام.
فضا کم است و مراجعین بسیار؛ مامورین و مراجعین هر دو معذورند؛ فشار عصبی، اسناد ناقص، در خواست کارهای ناممکن و غیرقانونی از عواملی هستند که ممکن است بین مراجعین و مامورین تنش ایجاد کند که انشاالله قرار است برای کاهش این مشکلات، ساختمان سه طبقه ای را بنا نماییم.
برای تسهیل امور و خدمت به هموطنان عزیزی که از راه دور می آیند یا مشکلات جسمانی دارند، مدت نوبت دهی را که تا ساعت 12 ظهر است، نیم ساعت تا یک ساعت افزایش داده ایم.
بنده پیشنهاد دادهام یک کنسولگری در اصفهان داشته باشیم که جناب رئیس جمهور کرزی نیز موافقت کردهاند و با دولت ایران هم مطرح کردهایم که با فعال شدن آن قسمت عظیمی از این مشکلات و ازدحام مراجعین را رفع خواهد شد.
به هر حال سفارت متعلق به تمام اقشار افغانستان است، نه دفتر حزب است نه محکمه که مراجعین و افراد، گلچین و دلخواه باشند؛ اینجا افغانستان است با همان کثرت داخلی؛ حتی خودم مربوط به هیچ حزبی نیستم ودر انجام وظیفهام کوتاهی نخواهم کرد. سفارت تحولات مثبتی کرده و سفارت الان مثل خانه مردم است و من در خدمت تمام اقشار، چه دانشجو و غیر دانشجو هستم. البته مردم ما باید بدانند که سفارت یعنی چه؛ سفارت یک اداره دولتی است؛ مثل هر اداره دیگری در داخل و یا خارج افغانستانکاری که انجام میدهد باید در چهارچوب قانون باشد.
سخت گیری در اسناد رسمی و جلوگیری از کارهای غیرقانونی، قبل از اینکه به نفع سفارت باشد به نفع مراجعه کنندگان است که هر گاه اسناد طبق قوانین و یا لوایح اجرا نشود، هر آن امکان دارد دچار مشکل شوند و مراجعه کنندگان باید اموری را که در حیطه سفارت است تقاضا کنند.
در مورد پرونده های قضایی که شاکی یا متشاکی تبعه افغانستان هستند و همچنین برخی از افراد زندانی در ایران سرنوشت نامعلومی دارند؛سفارت برای این معضل چه تدبیری اندیشیده و چه حمایتهای قضایی از اتباع خود داشته است؟
تعدادمهاجرین ما در ایران زیاد است؛ در مذاکراتی که با مقامات ایرانی داشتهایم تاکید کردهاند که آمار ارتکاب تخلفات و جرایم از سوی مهاجرین افغانستانی نسبت به سایرین کمتر است و جرایم امنیتی و سیاسی هم ندارند. قبل از اینکه به ایران بیایم در کشورهای عربی نیز مقامات این کشورها چنین نظری داشتند.
کسی که به کشور دیگری میرود باید تلاش کند که قوانین آنجا را رعایت کند بیشتر مشکل و نگرانی از سوی کسانی است که جرم آنها درباره مواد مخدر است در این زمینه سه موافقنامه داریم 1- همکاری قضایی 2- انتقال محکومین به حبس 3- استرداد مجرمین
برای تسهیل تر شدن این روابط بهتر است که مقامات قضایی ما با ایران روابط بیشتری ایجاد کنند و مطابق این سه موافقتنامه راه حلی برای این مسائل پیدا کنند.
متاسفانه بعضی از رسانههای ایران به بزرگنمایی جرایم می پردازند و مهاجرین را تحریک می کنند.آیا سفارت واکنشی در این موارد داشته است؟
از احساس مسئولیت شما سپاسگزارم. با توجه به اصل مسئولیت فردی جرم و اصل قانونی بودن مجازاتها، مرتکب جرم مجازاتش شخصی می باشد. حتی آیات شریفی هم در این باره داریم. فضای ایران نسبت به حضور مهاجرین افغانستانی جو خوبی است. به طور نمونه در جلسه ای یکی از مقامات بلند پایه ایران گفت که تمام اختیارات ساخت خانه خود را به یک افغان داده ایم و حتی یک پیچ هم ضایع نشد. اماافغانها هم ملائکه نیستند، شاید فردی جرمی انجام داده است، اما نباید مجازات آن به دیگران سرایت کند. خواهش من از دست اندرکاران رسانه ها ایران این است که در قبال رسالتی که دارند دقت کنند چون رسالت بزرگ و حساسی است و نباید برخی رسانه ها جرایم فردی را به نام کل افغانها رقم بزنند و از خدمات و عرق ریزی افغانها در امور سازندگی و زیربنایی در ایران چشم پوشی کنند.
سهمگیری در تعیین سرنوشت کشور حق مسلم تبعه آن کشور است. با توجه به تعداد اتباع افغانستان در ایران و پاکستان آیا نباید زمینه برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری برای آنها در ایران و پاکستان مهیا شود؟
بنده طرفدار این موضوع هستم. اتفاقا چندی پیش رئیس کمیسیون مستقل انتخابات بین سفرا در کابل سخنرانی داشت و بنده هم از ایشان همین موضوع را سوال کردم. در جواب گفتند که ماهم این نیت را داریم و به دنبال امکانات و شفاف سازی هستیم. البته این موضوع فعلا مورد بحث است اگر به نتیجه نرسید از همه معذرت می خواهیم.
به نظر شما خروج نیروهای نظامی خارجی در سال2014 یک فرصت است یا یک تهدید ؟
خروج نیروهای نظامی خارجی از افغانستان یک فرصت است. این موضوع بیش از اینکه مربوط به دیگران باشد از الف تا به یای آن مربوط به تمام مردم افغانستان است. در واقع مسائل استقلال و حاکمیت ملی متعلق به افغانستان است.
حل مشکل ما به دست خود مردم افغانستان میسر است و هیچ کشور خارجی نمیتواند دلسوزتر از من و تو باشد بنابراین تا وقتی که مردم ما بخصوص نسل جوان همت نکند که جلوی دخالت ها و تروریسم را بگیرد چیزی بدست نمی آید و کم کاری ما به نفع گروههای تخریب گر و آلت دست تمام خواهد شد. این وظیفه دینی، ملی و ضرورت وجودی نسل جوان است که کشور خود را بسازد.
از اینکه مسئولیتهای امنیتی به افغانها سپرده می شود خوشحالیم؛ سه مرحله آن همراه با موفقیت بوده؛ که نشان دهنده آن است که ما می توانیم امنیت خود را به دست بگیریم. ما فقط به کمک آموزشی و تجهیزات از بیرون نیاز داریم همانطور که منشا این بدبختی ها نیز از بیرون بوده است.
امنیت کشورها به هم متصل است من وقتی احساس امنیت می کنم که همسایه ام در امنیت باشد. ما دخالت کشورهای بیرونی را نمی خواهیم کاش اقبال لاهوری زنده بود و این شعر را دوباره زمزمه می کرد:
آسیا یک پیکر آب و گل است
ملت افغان در آن پیکر دل است
از فساد او فساد آسیا
در گشاد او گشاد آسیا
جهان باید متوجه باشد که عدم امنیت افغانستان عدم امنیت جهان است. افغانستان در یک چهارراه قرار دارد که منطقه به رشد این چهارراه نیازمند است.
به عنوان اخرین سوال، تاثیر فرهنگ ایران را بر مهاجرین و خصوصا بر فرهیختگان، در هنگام بازگشت به کشور چگونه ارزیابی می کنید؟
تفاوت فرهنگی بین این دو کشور بسیار اندک می باشد البته اگر مهاجرین در امریکا یا کشورهای غیر فارسی زبان حضور داشته اند مشکلات آنها بالتبع خیلی زیاد بود. یک تحصیل کرده در ایران مشکلات زبانی ندارد واین یک امتیاز است. زبان فارسی که سرمایه مشترک هر دو کشور و اقوام دو کشور است به قوت خود توانسته است در منطقه رشد نماید.
منبع: گفتگو سفیر جمهوری اسلامی افغانستان، با نشریه افغانی سرک
