به دنبال انجام اصلاحات اقتصادی در کشور مکزیک، این کشور آمریکای لاتین از اقتصاد کشاورزی محور به اقتصاد تولید محور تغییر ساختار داده است. این در حالی است که جایگاه جغرافیایی مکزیک به این کشور امکان میدهد که در تجارت دو سوی اقیانوس آرام که یکی از مسیرهای پویای تجاری است، نقش پررنگی ایفا کند. اگر مکزیک بتواند ساختار نهادی خود را بهبود ببخشد و از پتانسیل موقعیت جغرافیای اش بهره ببرد، میتوان انتظار داشت که مردم و سرمایه گذاران در این کشور از رشد اقتصادی مکزیک بهره قابل توجهی ببرند. به منظور بررسی روند توسعه اقتصادی مکزیک و نیز مناسبات اقتصادی تهران و مکزیکوسیتی با “آلفونسو ناوارِت پریدا” وزیرکار مکزیک گفتگویی انجام داده اید که در ادامه می خوانید.
مصاحبه اختصاصی آوا دیپلماتیک با آلفونسو ناوارِت پریدا، وزیر کار مکزیک
شما عالی رتبه ترین مقام رسمی مکزیکی هستید که پس از چندین سال به ایران سفر کرده اید. برنامه های شما برای احیای روابط دو جانبه میان ایران و مکزیک چیست؟
واقعیت این است که این سفر، اولین دیدار یک مقام رسمی مکزیکی در طی 23 سال گذشته است. آخرین سفر مربوط به حضور آقای فرناندو سولانا مورالز، وزیر خارجه وقت مکزیک می شود که در سال 1992 انجام شد. بنابراین، می توان آن را فرصتی برای رونق در روابط میان دو کشور دانست.
رفع تحریمها تحمیلی علیه ایران البته سبب شده است تا مقدمات همکاری میان دو کشور فراهم شود، بویژه که ایران و مکزیک از تاریخی غنی برخوردارند و می توانند اشتراکات بسیاری را در فرهنگ خود بیابند و این خود، ساز و کاری برای همکاری های اثربخش دو کشور خواهد بود.
با توجه به فاصله بسیار زیاد جغرافیایی که بین ایران و مکزیک وجود دارد، آیا دو کشور می توانند در منطقه خاورمیانه همکاری مشترکی داشته باشند؟
به نظر من، در دنیای امروز، فاصله مفهومی نسبی است. دولت ایران در منطقه بسیار با ثبات است و کشوری دموکراتیک با ساختار قدرتمند در خاورمیانه محسوب می شود. این کشور توانسته است با موفقیت از دوران تحریم ها عبور کند. در چنین شرایطی، اقتصادهای رو به رشدی نظیر مکزیک و ایران می توانند در بسیاری از ابعاد، بویژه فرهنگ، اقتصاد، تجارت و سرمایه گذاری با یکدیگر همکاری کنند.
طبق اظهار نظر رئیس جمهور مکزیک، این کشور قصد دارد در خاورمیانه نقش پر رنگی را ایفا کند، آیا برای گسترش مناسبات با ایران برنامه مشخصی وجود دارد؟
رئیس جمهور مکزیک، آقای انریکه پینیا نیِتو، رئیس جمهوری مدبر است که توانسته اکثریت اعضای گروههای سیاسی مختلف را با خود همراه سازد. وی 13 اصلاحات عمده را در چارچوب قانون اساسی جمهوری مکزیک اعمال کرد و این اتفاق باعث شد تا کشور چهره جدیدی به خود بگیرد.
مکزیک نقش آفرینی بین المللی با مسئولیت های جهانی است. در این منطقه، ما به دنبال تثبیت روابط دوستانه با کشورهای برادر خود، از جمله ایران، هستیم.
در واقع، مکزیک به دنبال گسترش روابط با ایران در حوزه هایی نظیر تعلیم افراد متخصص، ارزیابی مشترک صندوقهای درازمدت و کوتاه مدت بازنشستگی و افزایش مبادلات کشاورزی است. باید در نظر داشت که جمعیت تحصیلکرده ایران می تواند نقش مکمل را برای نیروی کار دوره دیده مکزیک ایفا کند.
برای افزایش همکاری بین دو کشور در حوزه صنایع کشاورزی چه تمهیداتی در نظر گرفته شده است؟
ایران برای تمام فصول میوه دارد. مکزیک نیز از انبوهی کالا برای مبادله برخوردار است. ایران از فناوری های نوین کشاورزی مانند تجهیزات استرلیزه کردن محصولات کشاورزی و نیز تکنولوژی مدرن کشت، استفاده می کند که مورد دوم، بسیار توجه مکزیک را به خود جلب کرده و ما مشتاق هستیم تا در این زمینه، با ایران به تبادل تجربه بپردازیم.
کشور مکزیک در حال حاضر یکی از بزرگترین کشورهای صادر کننده نفت در جهان است، به نحوی که میزان صادرات نفت در مکزیک برابر با صادرات نفت کل کشورهای آمریکایی لاتین می باشد، با توجه به پایین آمدن قیمت نفت، آیا این کاهش قیمت پایدار خواهد بود؟
مکزیک کشوری بزرگ در تولید نفت با منابع نفت کشف شده و یا کشف نشده بسیار می باشد. ایران نیز کشوری با منابع غنی نفت بوده و از تولید کنندگان بزرگ نفت به شمار می آید و قطعا، پس از رفع تحریم ها در بخش های مختلف، جایگاه و ظرفیت پیشین خود را در تولید و صادرات نفت پس خواهد گرفت.
من اطمینان دارم که هر دو کشور منافع مشترکی دارند و زمانی خواهد رسید که آنها به تثبیت قیمت نفت کمک می کنند و گفتمانی را با دیگر تولید کنندگان نفت مانند اوپک و دیگر کشورهای عرب برقرار خواهند کرد. تثبیت بازار و هدایت صنایع مهم دو کشور به نحوی که نیازهای آنان را دربرگیرد بی شک ابزار مهمی برای ایجاد تغییر و تحول است.
با توجه به اینکه شما وزیر کار کشور مکزیک هستید و یکی از مسئولیت های اصلی شما اشتغال زایی است، این کاهش قیمت نفت چه تاثیری بر اقتصاد مکزیک داشته است؟
تاثیر افت قیمت جهانی نفت ابعاد گوناگونی دارد. از جمله تاثیرات جدی آن می توان به تغییرات شدید بسترهای مالی عمومی در محاسبات اقتصادی دولت مکزیک در برنامه های توسعه دو و سه اشاره کرد. هرچند که این تغییرات پیشرفتهای اقتصادی و زیرساختی کشور و روند تولید آن را متاثر نکرده است.
از سوی دیگر، اصلاحات در حوزه انرژی یکی از 13 اصلاحاتی است که رئیس جمهور انجام داده است. این اصلاحات تاثیر مثبتی بر زندگی مردم دارد. در این حالت، قیمت سوخت ثابت ماند. ایران نیز تغییرات بزرگی را در زمینه قیمت ها پشت سر گذاشته است. در مورد اصلاحات دولتی در مکزیک، من باید بگویم که قیمت گاز و برق کاهش یافته اند و تعرفه تلفن شهری نیز برداشته شده است.
این موضوع برای مردم مکزیک بسیار مفید واقع شده و علاوه بر آن، شرکت نفت مکزیک نیز مشغول تغییر ساختار از یک شرکت و اتحادیه مبادلاتی زیرمجموعه به سوی اتحادیه ای صنعتی است. از این رو، این شرکت رشد خواهد کرد و با نقش آفرینان این حوزه به شراکت خواهد پرداخت. تا کنون، این بارزترین تاثیر موجود است.
نرخ تورم مکزیک پس از اعمال اصلاحات اقتصادی چقدر است؟
در حال حاضر، نرخ تورم مکزیک 2.6% است که پایین ترین نرخ در 45 سال گذشته به شمار می رود. معنای این عدد آن است که اقتصاد ما سالم است.
با اتخاذ کدام تدابیر توانسته اید نرخ تورم را تا این اندازه پایین نگه دارید؟
این مهم از طریق سیاست های مالی مسئولانه و تقبل هزینه های عمومی توسط دولت میسر شده است.
شما طی دیدار با وزیر کار ایران درباره تبادل تجربیات در حوزه خدمات عمومی توافق هایی داشته اید، ممکن است دقیق تر توضیح دهید که این تبادل تجربیات در چه حوزه هایی اتفاق خواهد افتاد؟
علاوه بر امضای توافق نامه، تصمیم بر آن شد تا تبادل اطلاعات بر سر برنامه های موفق در دو کشور صورت بگیرد. یک مثال درباره این موضوع، آژانس ملی کار در مکزیک است که توانسته 3.5 میلیون شغل را ایجاد کند و در این زمینه، تجربیات مکزیک در اشتغال زایی و آموزش ساز و کارهای مربوطه می تواند به ایران منتقل شود.
در دو بخش مهم دیگر، یعنی آموزش منابع انسانی و صندوقهای بازنشستگی نیز تبادل اطلاعات می تواند صورت بگیرد.
در چه حوزه های کاری و طی چه مدت، 3.5 میلیون شغل در مکزیک ایجاد شده است؟
این فرایند سه سال زمان برد و بطور عمده، مربوط به بخش خدمات و نیز شامل بخش تولید می شود. در واقع سرمایه گذاری جذب شده در صنعت اتومبیل که نیروی کار را دچار استهلاک می کند، تخصیص یافت. بخش دیگر وضعیت افراد اشتغال است که آن را ساماندهی کردیم و تامین اجتماعی و سایر مزایا را به آن افزودیم.
نرخ بیکاری در مکزیک چقدر است؟
نزدیک به 4% که یکی از پایین ترین نرخهای بیکاری در تاریخ مکزیک قلمداد می شود.
چه درصدی از این رقم را شغل های کاذب تشکیل می دهد؟
این رقم ایجاد اشغال ربط چندانی به اشتغال کاذب ندارد. نرخ اشتغال کاذب در مکزیک 57.5% می باشد که بسیار بالا است، ولی در 20 سال اخیر با کاهش 3 درصدی مواجه بوده است.
اشتغال کاذب در مکزیک چگونه تعریف می شود؟
مشاغل کاذب آنهایی هستند که تامین اجتماعی و مزایا ندارند و در نتیجه، به اقتصاد عمومی کمک نمی کنند.
بطور تقریبی، چند درصد نیروی کار مکزیک از بیمه برخوردار نیستند؟
از میان آن کسانی که امروزه شاغل هستند، تقریبا 75% بیمه نشده اند. البته در طول سالهای اخیر، 1.7 میلیون نفر به لیست بیمه شدگان اضافه شده اند.
تا چه میزان موج مهاجرت از روستاها به شهرها اقتصاد مکزیک را تحت تاثیر قرار داده است؟
مکزیک به سرعت هرچه تمامتر راه پیشرفت را طی نموده و از این رو، جمعیت روستایی به شهری تبدیل شده اند. این اتفاق بگونه ای است که 75% جمعیت امروزه در شهرها زندگی می کنند. با این حال، در طول یک دهه گذشته، مهاجرت به کشورهای دیگر، بویژه ایالات متحده، از روند ثابتی برخوردار بوده است، بدین معنا که به ازای افرادی که از کشور می روند، همان تعداد نیز به کشور باز می گردند.
شما در کشور مکزیک دادستان بوده اید و سمت های قضائی مهمی داشته اید، برای مبارزه با فساد و گروه های مافیایی چه راه کارهایی را عملیاتی کرده اید؟
من در هر دو سطح فدرال و محلی دادستان بودم. هرچند، جرم و جنایت سرفصلی بین المللی است و برای حل آن، به همکاری های بین المللی نیاز است. این فرآیند باید با تدبیر انجام بگیرد. به عقیده من، باید با جنایات و جرمها مبارزه کرد و از مجازات مناسب برای آنان چشم پوشی نشود.
در پایان گفتگو این قول را می دهید تا رئیس جمهور مکزیک را برای سفر به ایران تشویق کنید؟
حتما. سفر به ایران برای رئیس جمهور مکزیک جالب توجه خواهد بود. تا آن زمان، سفیر ما برنامه ای اجرایی را تدوین خواهد کرد و این سفر بی شک رخ خواهد داد. من امیدوارم شما عکسهای این سفر را بزودی منتشر کنید.
گفتگو از: محمدرضا نظری
