سفیر الجزایر در ایران طی گفتگوی مبسوطی که با آوا دیپلماتیک داشته است ضمن تشریح تلاش های صورت گرفته در جهت گسترش روابط اقتصادی و فرهنگی این کشور با ایران، بر اصول بنیادی انقلاب الجزایر که تلاش برای برقراری مردسالاری است تاکید می ورزد و معتقد است مقامات این کشور دخالت در امور داخلی الجزایر را تحمل نخواهند کرد.
گفتگوی اختصاصی آوا دیپلماتیک با “عبدالمنعم احریز” سفیر الجزایر در ایران
حجم مبادلات تجاری میان ایران و الجزایر طی سال گذشته چه مقدار بوده است؟
آمارهای اخیر نشانگر آن است که ارزش تجارت میان الجزایر و ایران 22.4 میلیون دلار بوده است. اگرچه این رقم چندان بزرگ به نظر نمی رسد، اما به نظر من، ما توانسته ایم افزایش پایداری را بطور سالانه در مبادلات تجاری خود ایجاد نماییم. برای مثال، در سال 2015، داد و ستد میان دو کشور از 15.5 میلیون دلار فراتر نمی رفت.
در جهت ایجاد تنوع در اقلام تجاری دو کشور، چه موافقت نامه هایی به امضا رسیده است؟
چارچوب حقوقی مشخص و مهمی به منظور تشویق و ترویج روابط اقتصادی و تجاری میان الجزایر و ایران وجود دارد؛ قراردادهایی ویژه در فعالیتهای مختلف و کمیته فنی مشترک که جلسات منظمی را جهت ارزیابی وضعیت همکاری و ارائه پیشنهادات ضروری برای پیشرفت اهداف ترتیب می دهد.
برای مثال، قراردادهای همکاری بسیاری در زمینه های صنعت، کشاورزی، نمایشگاهها و جشنواره ها میان اتاقهای بازرگانی و تجار هردو کشور در جریان است.
باید گفت که بخش خصوصی تعهد تمام عیاری نسبت به توسعه روابط اقتصادی و تجاری میان الجزایر و ایران دارد و در این بین، می توانیم به امضای چند توافق میان بازرگانان الجزایری و گروههای بزرگ خودروسازی ایرانی برای مونتاژ قطعات در الجزایر در ماه مه 2016 در تهران اشاره کنیم.
همچنین بد نیست بدانید که 20 شرکت بزرگ ایرانی در حال حاضر در الجزایر مشغول هستند و فعالیت هایی را در بخش های مختلف انجام می دهند.
برای افزایش حجم مبادلات تجاری بین دو کشور آیا توافق نامه هایی به امضا مقامات دو کشور رسیده است؟
سران دو کشور دارای اراده جدی سیاسی جهت ایجاد پیوندهای ثمربخش اقتصادی هستند و به یافتن راه هایی برای تقویت و گسترش همکاریهای دوجانبه در همه بخشهای مورد نظر ادامه می دهند. تعاملات حقوقی دو جانبه یکی از راه های تسهیل و افزایش جریان تجارت میان الجزایر و ایران است.
به مناسبت بازدید کاری آقای عبدالسلام بوچارب، وزیر سابق صنعت و معدن الجزایر از تهران در روزهای 16 و 17 ماه می سال 2016، چندین تواققنامه اقتصادی میان طرفین منعقد شد که همگی به افزایش همکاریهای اقتصادی، بویژه در حوزه صنعت، می پردازند.
سومین کمیسیون مشترک ایران و الجزایر چه زمانی برگزار می شود؟ مهم ترین دستور کار آن چه خواهد بود؟
بر اساس اساسنامه، کمیسیون عالی همکاری مشترک هرساله جلساتی را بطور متناوب در تهران و الجزایر تشکیل می دهد و در این راستا، دومین جلسه کمیسیون در دسامبر 2015 در الجزیره برگزار شد. جلسه بعدی که در تهران برگزار می شود، هنوز برنامه ریزی نشده است.
درباره دستور کار سومین جلسه کمسیون عالی همکاری مشترک باید گفت این موضوع در زمان مناسب به بحث و رایزنی گذاشته خواهد شد، اما واضح است که طرفین به تکمیل ارزیابی خود از وضعیت همکاری ها از تاریخ دسامبر 2015 ادامه خواهند داد و خط مشی جامعی را برای سالهای پیش رو تبیین خواهند کرد.
سایپا و ایران خودرو طی دو توافق جداگانه با همتایان الجزایری خود در بخش خصوصی، برآن شدند تا کارخانه سبک مونتاژ قطعات را در الجزایر دایر نمایند. نخستین خودروی ایرانی چه زمانی در الجزایر تولید خواهد شد؟
دولت الجزایر در شرف وضع مقررات جدیدی نسبت به فعالیت های صنعت خودروسازی است. امید من آن است که پس از وضع این قوانین و انطباق طرح های شرکت های ایرانی با نیازمندی های موجود، بتوانیم در کوتاهترین زمان ممکن شاهد تولید نخستین خودروی ایرانی در الجزایر باشیم.
همکاری میان بانکهای ایران و الجزایر در چه شرایطی قرار دارد؟ در این زمینه چه توافق هایی حاصل شده است؟
همانطور که می دانید، بانکهای الجزایر و ایران همواره ارتباط خود را حفظ کرده اند و روابط آنها پس از امضا و اجرای توافق هسته ای میان ایران و شش قدرت جهانی، تقویت شده است. در حال حاضر و به منظور حمایت از پروژه های سرمایه گذاری و همکاری مورد تصویب در هردو کشور، نمایندگان این بانک ها جهت ترسیم سازوکار دستیابی به اهداف خود، دیدار، گفتگو و تبادل اطلاعات دارند.
هیئتی از یکی از بانکهای بزرگ ایران، بازدید کاری را در ماه مه در الجزایر به عمل آورد و در مارس سال گذشته، یک هیئت الجزایری از سوی یکی از نهادهای بزرگ مالی به تهران اعزام شد. همچنین، یکی از بانکهای بزرگ ایران تمایل خود را نسبت به ایجاد روابط تعاونی با بانکهای الجزایر ابراز کرده است. این روابط پس از دیدار رئیس بانک مرکزی الجزایر در 15 سپتامبر 2015 در تهران انجام شدند.
در این دیدار، تفاهمنامه همکاری میان رؤسای بانک های مرکزی دو کشور امضا شد که حاصل آن، ایجاد کمیته فنی مشترک بانکداری است. این کمیته نخستین جلسه خود را به مناسبت دیدار هیئت بانک مرکزی ایران در الجزایر از تاریخ 29 دسامبر 2015 تا اول ژانویه 2016 تشکیل داد. دومین جلسه این کمیته قرار است در ماه های آینده در تهران برگزار شود.
جهت ارتقای همکاری فرهنگی میان دو کشور چه تدابیری اندیشیده شده است؟
در ابتدا مایل هستم به این نکته اشاره کنم که تمدن مشترک، روابط فرهنگی و ارزش های جهان شمولی نظیر صلح، اتحاد، آزادی و ثبات عناصری هستند که مردم الجزایر و ایران را کنار یکدیگر قرار می دهند. برهمین اساس، هر دو کشور سالها است که به منظور تقویت ابعاد فرهنگی در همکاری های خود تلاش می کنند و هدفشان نزدیکی بیشتر میان دو ملت دوست و برادر است.
در این راستا، چارچوب توافق همکاری فرهنگی میان دولتهای دو کشور در الجزیره در تاریخ 25 دسامبر 2002 به امضا رسید. این توافقنامه مبنای همکاری پایدار و کارآمد فرهنگی را ترسیم و ایجاد می کند و اجرای آن، نتایج مثبتی را دربر خواهد داشت و بستر بهره برداری را برای کنشگران مختلف علاقمند به تعمیق و گسترش همکاریهای فرهنگی بدست می دهد.
در 17 دسامبر 2015، وزرای فرهنگ دو کشور در الجزیره برنامه اجرایی همکاری را برای سالهای 2016-2018 امضا کردند. از سوی دیگر، برخی توافقات ویژه جهت افزایش همکاری در بخشهای بخصوص نظیر ساخت فیلم، تلویزیون و هنر (بطور کلی) منعقد شد.
رویدادهای فرهنگی بسیاری میان دو کشور در سالهای اخیر برگزار شد، مانند هفته فرهنگی ایران در الجزایر در اکتبر 2015، هفته فرهنگی الجزایر در ایران در دسامبر 2016، بازدید هیئتی از فیلمسازان الجزایری از تهران در ابتدای مه 2017، حضور آقای عزالدین میهوبی، وزیر فرهنگ الجزایر در افتتاحیه جشنواره «مشهد، پایتخت فرهنگ اسلامی 2017» در ژانویه 2017، بازدید آقای سیدرضا صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران در مارس 2017.
کدام هیئت های عالی رتبه الجزایری در آینده نزدیک از ایران بازدید خواهند داشت؟
دستور کار دوجانبه شامل بازدیدهای وزیران دو کشور می شود، اما تاریخ نهایی هنوز مشخص نشده است.
علاوه بر سومین جلسه کمیسیون مشترک و نشست کمیته پیگیری آن در تهران، برنامه کار موجود شامل بازدید وزیران دادگستری، بهداشت و پست و ارتباطات و فناوری اطلاعات الجزایر از تهران می شود.
بعد از تنشی که میان کشور قطر و کشورهای حوزه خلیج‌فارس رخ داد، اخبار متفاوتی منتشر شد مبنی بر این‌که اقلام موردنیاز خوراکی قطر را کشور الجزایر تأمین می‌کند. در شرایط کنونی روابط دو کشور الجزایر و قطر بر پایه چه اصولی تنظیم شده است؟
یکی از مهم‌ترین سیاستهای الجزایر پس از استقلال عدم دخالت در امور داخلی کشورهای دیگر بوده است. از سوی دیگر ما نمی‌توانیم تحمل کنیم که کشور دیگری در امور داخلی ما دخالت کند.
با کشورهای همسایه مثل تونس، لیبی، مراکش، نیجر، موريتانى، صحراى غربى، مالی و همینطور با کشورهای عربی به دلیل اشتراکات تاریخی، مذهبى، زبان، فرهنگی و تمدن روابط خوبی داریم.
البته هر زمان کشورهای دوست و بردار با مشکل مواجه شوند، الجزایر همیشه تلاش کرده است مشکل آنها را حل کند.
اگر دو کشور با هم مشکل داشته باشند و الجزایر را به عنوان میانجی قبول کنند، همیشه الجزایر حاضر بوده و این کشورها را تشویق می کند از طریق گفتگو اختلافات خود را حل کنند و حتی در مورد قضیه قطر هم، همیشه حرف ما این بوده که باید طرفین این موضوع به منطق و عقل رجوع کنند و راه گفتگو را در پیش بگیرند.
با توجه به شکست داعش در عراق و سوریه، آیا امکان تقویت این نیروها در شمال آفریقا وجود دارد؟
داعش برای همه کشورها یک خطر جدی و واقعی است و از هر کشوری که رانده شود، دنبال جای جدید می‌گردد تا در آنجا مستقر شود. یکی از مناطق مدنظر آن شمال آفریقاست چون پیش از این در لیبی حضور داشته و همیشه هم تلاش کرده از سمت لیبی وارد الجزایر شود.
به همین خاطر الجزایر همیشه روی این قضیه حساس و نسبت به آن آگاه بوده است و از طریق نیروی نظامی همیشه مراقب مرزها بوده است.
مسئله فقط این نیست چون داعش واردمالى، ساحل عاج، بورکینافاسو و حتی اروپا هم شده است در نتیجه ما به این موضوع توجه نشان می‌دهیم.
مبارزه الجزایر با تروریسم از دهه 90 میلادی شروع شده و همه نیروهای نظامی کشور از جمله ارتش، پلیس، نیروهای گمرکی و مرزی در حالت آماده‌باش هستند و از مرزها محافظت می کنند. البته این کار به نیروی انسانی و منابع مالی عظیمی نیاز دارد که همیشه برای ما سنگین هم بوده اما چاره دیگری نداریم و باید از امنیت کشورمان دفاع کنیم.
آیا این امکان وجود دارد که نیروهای داعش که به آفریقا بازگشته‌اند با گروه‌هايى مانند بوکو حرام متحد شوند و گروه جدیدی ایجاد شود؟
نمی توان همه چیز را پیش بینی کرد. به هر حال الجزایر آنها را گروههای تروریستی و مجرم قلمداد می‌كند.
آنها برای رسیدن به هدف خود شاید به هر کاری دست بزنند. اين گروهها از طریق انواع قاچاق از جمله قاچاق مواد مخدر، قاچاق اسلحه و آدم‌ربایی تا به حال دوام آورده‌اند و توانسته‌اند به فعالیت خود ادامه دهند.
آیا همکاری اطلاعاتی میان دو کشور ایران و الجزایر در حوزه مبارزه با تروریسم وجود دارد؟ در این مورد توضیح می دهید؟
تروريسم پديده اى جهانى است و حملات تروريستى كه اخيراً در سرتاسر جهان بروز كرده اند نشان دادند بايد تلاش مشترك بين المللى عليه اين گروهها صورت گيرد.
الجزاير و ايران در چارچوب فعاليتهاى سازماندهى شده توسط اينترپل و نيز در قالب ساماندهى و برگزارى دوره هاى ويژه از سوى نيروهاى پليس و انتظامى دو كشور با يكديگر همكارى مى كنند.
الجزایر روز ملی خود را در اول نوامبر جشن می گیرد. اهمیت این رویداد از چه جهت است؟
در این روز، ما شکوه انقلاب پرعظمت الجزایر را جشن می گیریم که وارد شصت و سومین سال خود می شود.
ما به یاد داریم که در چنین روزی، یک و نیم میلیون نفر قربانی شدند؛ بهایی گزاف که مردم ما برای استقلال، حق حکومت و رأی خود، آنهم پس از 132 سال استعمار دادند. امروز، ما انقلابی بی بدیل را جشن می گیریم که برای همه مردم آزادیخواه در سرتاسر جهان الهامبخش بوده است؛ انقلابی که سرلوحه مبارزات مردم سرکوبشده در تلاش برای احقاق آزادی خود و رهایی از بند استعمار و آپارتاید است.
نخستین پیام رسمی این انقلاب که به بیانیه اول نوامبر شناخته می شود، در داخل و خارج از کشور، به تشریح موازین بنیادین الجزایر کنونی پرداخت.
در داخل کشور، این پیام تاکید داشت که هدف انقلاب مردمی، بازگرداندن هویت مستقل الجزایر به روش مردمسالارانه و اجتماعی است. پیرو این هدف، الجزایر مستقل با جدیت هرچه بیشتر از یک سو تلاش کرد تا مردمسالاری در این کشور جان بگیرد؛ درست همانطور که در اصلاحات قانون اساسی در فوریه 2016 نشان داده شد.
از سوی دیگر، تلاشهای مقامات در راستای ایجاد شرایط مطلوب معیشتی برای شهروندان الجزایری و دفع آثار فاجعه بار استعمار صورت می گیرد. این تلاشها را می توانید به وضوح در ابعاد گستردهء هزینه های عمومی در بخشهای مسکن، آموزش و سلامت ببینید.
نشانه های بارز مردمسالاری الجزایر از آغاز استقلال در سال 1962 چیست؟
الجزایر مستقل به اصول فاخری که در نزاع برای به کرسی نشاندن انقلاب ملی وجود داشت پایبند ماند و آنها را بعنوان دکترین اصلی و ریشه دار تبیین نمود تا تعاملات خارجی کشور را هدایت کند.
از این رو، الجزایر از موازین بسیاری حمایت می کند، نظیر حمایت از حق قانونی مردم فلسطین جهت ایجاد کشور مستقل فلسطین و مرکزیت قدس (شریف). علاوه بر این، الجزایر در راستای رخت بربستن استعمار از افریقا تلاش می کند و این کار را از طریق حمایت از حق قانونی مردم صحراوی جهت برخورداری از اختیارات و هویت مستقل خود ادامه می دهد.
همچنین، از میان دیگر دستاوردهای تاریخ دیپلماسی الجزایر، می توانم بطور خاص، به چند سرفصل زیر اشاره کنم:
میزبانی چهارمین اجلاس سران عدم تعهد در سپتامبر 1973 در الجزیره که شاهد جهشی کیفی در تلاش کشورهای درحال توسعه بود؛ اتفاقی که سبب ظهور تقاضا برای نظام اقتصادی جهانی عادلانه شد که حقوق و منافع این کشورها را دربرمی گرفت.
تصمیمات تاریخی که در بیست و نهمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال 1974 به ریاست آقای عبدالعزیز بوتفلیقه اتخاذ شد و به رهبر فقید فلسطین، یاسر عرفات اجازه سخنرانی از تریبون سازمان ملل را داد و نماینده رژیم آپارتاید افریقای جنوبی را از مجمع عمومی اخراج کرد.
نام الجزایر در پیوند نزدیک با تلاشهای صلح طلبانه ای قرار دارد که به منظور دستیابی به صلح و حل منازعات در سرتاسر جهان انجام می گیرند. برای مثال، می توانم به حل منازعات مرزی عراق و ایران در سال 1975، پایان بحران گروگان گیری امریکایی در سال 1981، حل منازعات اتیوپی و اریتره در سال 2002 و دستیابی به توافق صلح میان طرفین (درگیر) در مالی در سال 2015 اشاره کنم.
در حال حاضر، الجزایر مساعدت خود جهت رسیدن به راه حل سیاسی پایدار برای بحران لیبی ادامه می دهد تا اتحاد و تمامیت ارزی کشور همسایه خود را حفظ نماید.
الجزایر در بهبود اقدامات اتحادیه کشورهای افریقایی و از طریق بکارگیری مدیریت مطلوب و توسعه پایدار در سیاستهای این سازمان قاره ای، نقش مهمی را ایفا نموده است.
همچنین عطف به تجربه دردناک خود در مبارزهای بیپشتوانه با تروریسم در دهه 1990، الجزایر به مرجعی بین المللی در بحث مبارزه با تروریسم و سرمشقی برای اجرای سیاست آشتی ملی بدل شده است.
گفتگو از: محمدرضا نظری
