کیم سئونگ هو سفیر کره جنوبی در تهران درباره وضعیت سینما در کشورش، علاقه مردمش به سینما و فیلم‌ها و کارگردانان ایرانی که در کره جنوبی شناخته‌شده هستند، صحبت کرد.
به گزارش آوا دیپلماتیک، سینمای کره جنوبی در طول یکی دو دهه اخیر موفق‌تر از گذشته ظاهر شده است و امسال نیز در سی و پنجمین جشنواره جهانی فیلم فجر یک بخش به مرور آثار اخیر این کشور اختصاص یافت و هفت فیلم در بخش «مروری بر سینمای کره» روی پرده رفت. از این رو به سراغ کیم سئونگ هو سفیر کره جنوبی رفتیم تا بیشتر با سینمای آنها آشنا شویم. سفیر کره جنوبی دکترای روابط بین الملل خود را از دانشگاه آمریکا گرفته و کار خود را از وزارت امور خارجه در سال ۱۹۸۶ شروع کرده و با عنوان مشاور سفارت کره در ایران، بلژیک و اتحادیه اروپا فعالیت کرده است.
شرح این گفتگو را در زیر بخوانید:
شنیده‌ایم مردم کره جنوبی تعصب خاصی به سینمای کشورشان دارند و تماشاگر ثابت فیلم‌های کره‌ای هستند.
صنعت فیلم ما یکی از بزرگترین بازارهای دنیا و جمعیت سالانه تماشاگران و مردمی که برای تماشای فیلم ها می روند، چهار برابر جمعیت کل کشور ما است. ما پنجاه میلیون جمعیت داریم بنابراین حداقل دویست میلیون نفر به سینماها می روند یعنی هر نفر چهار بار در سال به سینما می رود و بنابراین می شود گفت که ما بازار بزرگی داریم. همچنین سالانه سیصد فیلم در کشور ما ساخته می شود.
دولت ما به سینما نه فقط به عنوان فعالیت فرهنگی بلکه به آن به چشم بخش بزرگی از کل صنعت خود نگاه می کند.
با توجه به استقبال تماشاگران از سینما، وضعیت فروش فیلم‌ها در کشور شما چگونه است؟
فروش داخلی ما حدود ۲ میلیارد دلار آمریکا و صادرات فیلم کره ای به کشورهای خارجی حدود یکصد میلیون دلار آمریکا است. فروش بازار فیلم هر سال حدود ۷ تا ۹ درصد رشد پیدا می کند.
در سینماهای کره جنوبی، فیلم‌های اروپایی و هالیوودی چه سهمی دارند و اساسا مردم چقدر به دیدن این فیلم‌ها می‌روند؟
بازار فیلم ما پنجاه- پنجاه تقسیم شده یعنی نیمی در دست فیلم های کشور خودمان و نیمی در دست هالیوود است و همچنین فیلم های اروپا و چین نیز کمی در این تقسیم بندی سهم دارند. البته سهم اکران فیلم های اروپایی کمتر از آمریکایی است.
جشنواره «بوسان» یکی از مهم‌ترین جشنواره‌های سینمایی منطقه آسیا است. برگزاری این جشنواره و حضور سینماگرانی از کشورهای مختلف چقدر برای مردم کره جنوبی اهمیت دارد و چه تاثیری بر رشد سینمای کشور شما داشته است؟
تصور می کنم که هم اکنون جشنواره «بوسان» ۲۰ ساله باشد و یکی از بزرگترین و موفق‌ترین جشنواره های فیلم دنیا است که توسط کره بر پا می‌شود. جشنواره فیلم «بوسان» نه تنها یک جشنواره فیلم برای صنعت فیلم است بلکه وزرات فرهنگ کره آن را کاملا پشتیبانی مالی می کند، همچنین دولت محلی شهر بوسان به عنوان جشنواره فیلم بزرگی که برگزار می شود، آن را حمایت می کند. جشنواره فیلم «بوسان» بین شهروندان عادی کره و به ویژه تماشاگران جوان بسیار معروف و شناخته شده است و آنها با اشتیاق در این جشنواره فیلم شرکت می کنند.
دلیل موفقیت این جشنواره را چه می دانید؟
من فکر می کنم که این جشنواره به دلیل تمایل زیادی که برای ساختن یک رویداد خوب دارد، موفق است. آنها حمایت کامل دولت محلی و مرکزی را دارند و همچنین می توان گفت که جشنواره فیلم «بوسان» با رشد صنعت سینمای ما در کره همزمان شد. صنعت سینمای کره در دهه نود خیلی بزرگ نبود. همانطور که گفتم، هم اکنون بازار فیلم کره پنجاه پنجاه بین فیلم های داخلی و خارجی تقسیم شده است اما در دهه نود سینمای کره تنها ۱۵ تا ۲۰ درصد این سهم را در دست داشت. بیش از ۷۰ درصد در سلطه فیلم های خارجی بود اما در میانه دهه نود، زمانی که جشنواره فیلم «بوسان» شروع به کار کرد، صنعت سینمای کره آغاز شد.
در دهه گذشته موج نویی در سینمای کره جنوبی توسط کارگردان‌های جوان و خلاق شکل گرفت که هنوز از آن استقبال می‌شود. دلایل شکل‌گیری این موج را چه می‌دانید؟
به دلیل اینکه صنعت سینمای کره بسیار بزرگ است و فرصت های زیادی برای پول در آوردن وجود دارد نتیجه طبیعی آن، این است که افراد زیادی در صنعت سینما کار می کنند. امروزه جوانان زیادی هستند که می خواهند کارگردان فیلم یا بازیگر یا جزو کارکنان این صنعت باشند، بنابراین اولین دلیل موفقیت این کارگردانان جوان این است که انتخاب های زیادی وجود دارد و همینطور شرکت های فیلمسازی بزرگ می خواهند که کارگردانان بزرگ، توانا و ثابتی بیابند وگرنه نمی توانند فیلم های بیشتری بسازند و در ادامه نمی توانند پول در بیاورند. این شرکت های فیلمسازی بزرگ کاملا علاقه مند هستند که فیلمسازان جوان نویددهنده ای بیابند یا این کارگردانان جوان را حمایت کنند. همچنین به دلیل اینکه صنعت سینمای کره به قدر کافی بزرگ است، رقابت بسیار نیرومندی در آن جریان دارد. بسیاری از فیلمسازان جوان با یکدیگر رقابت می کنند تا به موفقیت دست یابند. به همین دلیل است که ما مرتب فیلمسازان جوانی در اختیار داریم. دولت نیازهای فیلمسازان جوان را تامین می کند و از آنها برای ساخت فیلم از نظر مالی یا اجاره وسایل مورد نیازشان، حمایت می کند.
صنعت سینمای کره بسیار بزرگ است و فرصت های زیادی برای پول در آوردن وجود دارد، نتیجه طبیعی آن، این است که افراد زیادی در صنعت سینما کار می کنند.
حمایت دولت و سازمان‌های دولتی از سینمای مستقل کره جنوبی چگونه است؟ در بخش تولید فیلم و تامین منابع مالی و یا اکران آن از چه طریقی از سینما و فیلمسازان مستقل حمایت می‌شود؟
در وزارت فرهنگ، ما شورای فیلم کره را داریم. این شورا نهادی خصوصی است که از طرف دولت حمایت می شود و به حمایت صنعت سینما می پردازد. من تصور می کنم که بودجه سالانه شورای فیلم کره حدود صد میلیون دلار آمریکا است. آنها این پول را بین فعالیت های فیلمسازی مختلف پخش و تقسیم می کنند. فیلمسازان یا کارکنان جوان سینما یا کسانی که به فعالیت های فیلمسازی مرتبط هستند، می توانند برای دریافت پشتیبانی به این شورا درخواست بدهند و بعد شورای فیلم کره درخواست آنها را بررسی می کند و اگر محصول او را به قدر کافی برای پشتیبانی خوب بدانند، از او حمایت مالی می کنند.
آیا معمولا این حمایت ها به فیلم های تجاری تعلق می گیرد یا برای آنها فرقی میان فیلم های تجاری و مستقل نیست؟
به هر ۲ حمایت مالی تعلق می گیرد. البته این پشتیبانی شاخه های زیادی دارد. برای مثال حمایت مالی از فیلمسازان، حمایت مالی آموزش و پرورش جوانان برای فیلمسازی، حمایت مالی برای انتشار و سالن های سینما و مدارس.
تماشاگران کره جنوبی نسبت به فیلم‌های مستقل چه واکنشی دارند و چقدر از آنها استقبال می‌کنند؟
این موضوع به فیلم ها بستگی دارد. گاهی ما فیلم های مستقل خوبی داریم که کیفیت و فروش تجاری خوبی در پی دارند اما در بعضی سال ها چنین فیلم هایی نداریم. اگر بخواهم ارزیابی تقریبی داشته باشم، می توانم بگویم که هر سال ۱۰۰ فیلم مستقل ساخته می شود که به طور کلی در بین آنها ۱۵ یا ۲۰ فیلم به موفقیتی در حدود جذب ۱۰۰هزار تماشاگر دست می یابد. همچنین این موضوع به نگرش هر فردی و سلیقه او بستگی دارد. بعضی افراد فیلم های بزرگ تجاری را تماشا می کنند و بعضی دیگر به دیدن فیلم های هنری و مستقل می روند اما با این حال فیلم های مستقل ما ارتش بزرگ اندوخته شده ما هستند. ما می توانیم از میان آنها فیلمسازان، بازیگران و کارکنان فیلم خوب را انتخاب کنیم تا بتوانند موفقیت های بیشتری در فیلم های تجاری بزرگ به دست بیاورند.
سینمای ایران و کره جنوبی چگونه می‌توانند نسبت به تولیدات مشترک با توجه به مشترکات فرهنگی در آینده نزدیک برنامه‌ریزی کنند و چه دستاوردی خواهد داشت؟
در اولین قدم ما باید فیلم هایمان را با یکدیگر تبادل کنیم، فیلم های کره ای را در اینجا و فیلم های ایرانی را در کره داشته باشیم. در قدم دوم باید افراد را تبادل کنیم. بازیگران، کارگردانان و به طور کلی سینماگران شما می توانند به کره بروند و از کره هم هنرمندان ما به اینجا بیایند تا درباره اینکه چطور همکاری داشته باشیم و چطور در صنعت سینما به توافق برسیم با یکدیگر بحث کنیم.
این همان کاری است که «هنر و تجربه» در هفته های فیلم کشورهای مختلف در تلاش است که انجام دهد. ما کارگاه هایی داریم که می توانیم در آنها کارگردانان و سینماگران کشور شما را دعوت کنیم تا بتوانند درباره نگرششان و امکان وقوع همکاری بحث و گفتگو کنند.
قدم بعدی این است که اگر سینماگران اهل همکاری باشند از این فرصت استفاده کنیم و برای فیلمسازی از ایران به کره برویم. فیلم های ایرانی توسط فیلمسازان کره ای و فیلم های کره ای توسط فیلمسازان ایرانی ساخته شود و هر بازیگری می تواند راه خود را به فیلم های کشور دیگر باز کند.
ایران و کره تاکنون هیچ محصول مشترکی در کارنامه سینمایی خود نداشته اند، درست است؟
-بله. این موضوع هیچ وقت اتفاق نیفتاده است. هیچ وقت.
برگزاری هفته فیلم بین ۲ کشور را چگونه ارزیابی می کنید؟ آیا این نشست ها باعث شناخت بیشتر بین ملت‌ها و نزدیکی آنها می شود؟
همانطور که گفتم اولین قدم تبادل فیلم ها است، فیلم های کره ای اینجا و فیلم های ایرانی در کره. هر سال سفارت کره هفته فیلمی در سالن برج میلاد برگزار می کند که سالانه برای ما اجاره شده است. اگر ضرورتی برای بزرگتر کردن این رویداد وجود داشته باشد، ما حاضریم که با «هنر و تجربه» این هفته فیلم را داشته باشیم و البته امسال، پنجاه و پنجمین سالگرد روابط دیپلماتیک بین این ۲ کشور است و این سال را سال تبادلات فرهنگی بین ۲ کشور اعلام کرده اند، بنابراین چنین فعالیت هایی از سمت کره جنوبی بسیار استقبال می شود.
حضور موفق کارگردانانی مانند کیم کی دوک، پارک چان ووک، کیم جی وون، بانگ جون هو در جشنواره‌های جهانی موجب شهرت سینمای کره در دنیا می‌شود. این حضور برای مردم و کشور شما چه دستاوردی دارد؟ دولت از این فیلمسازان چه حمایتی می‌کند؟
اول از همه ما بسیار به آنها افتخار می کنیم و دوم اینکه، بله آنها از طرف شورای فیلم کره حمایت می شوند. حتی زمانی که خیلی موفق نبودند، قبل از اینکه در جشنواره فیلم نامزد شوند، از ابتدا در زمانی که دانشجو و فیلمسازان ناشناس بودند، حتی در آن زمان دولت کره آنها را از نظر مالی پشتیبانی می کند و همچنین اگر شهرت جهانی دریافت کنند، شرکت های فیلمسازی زیادی وجود دارند که برای به دست آوردن بیشتر چنین کارگردانان نویددهنده بین المللی با یکدیگر رقابت می کنند تا آنها را به ستاره های بعدی فیلم هایشان تبدیل کنند. همچنین یکی از دلایل موفقیت آنها رهایی از قوانین دست و پا گیر صنعت سینمای کره است. تا دهه نود صنعت سینمای ما زیر نفوذ دولت بود، دولت گاهی سانسور می کرد و گاهی نظارت می کرد و تنها شرکت های مجاز می توانستند فیلم بسازند یا حداقل به این شکل بود که اگر کارگردانی فیلمی می ساخت باید توسط وزارت مربوطه تایید می شد اما از اوایل دهه نود، ما تمام این دخالت های دولت را کنار گذاشتیم و بنابراین هیچ نفوذی از سمت دولت بر سینما نبود و این فیلمسازان جوان می توانستند هر چیزی که می خواستند بسازند. چنین آزادسازی بخشی از مسیر آنها به سمت موفقیت بود.
مردم کره جنوبی چقدر با سینمای ایران آشنایی دارند؟
خیلی زیاد. فیلم های ایرانی‌ای هستند که موفقیت هایی کسب کردند و فروش خوبی در کره جنوبی داشته اند. «خانه دوست کجاست» اثر عباس کیارستمی کاملا معروف است، مردم کره از فیلم «بچه های آسمان» مجید مجیدی خیلی استقبال کردند و «جدایی نادر از سیمین» اصغر فرهادی در کره موفق بود.
فکر می‌کنید کدام وجه سینمای ایران برای مردم شما جذاب است؟
اگر بخواهم فیلم های هالیوودی را با فیلم های ایرانی مقایسه کنم، فیلم های هالیوودی شبیه کنسرت راک با تمام ارکستر هستند در حالی که فیلم های ایرانی شبیه تکنوازی گیتار هستند. این آثار از نظر چیره دستی بسیار فروتن و در ابعاد کوچک اما در عوض در تحت تاثیر قرار دادن ذهن مردم بسیار موفق هستند. بعد از تماشای فیلم های هالیوودی با وجود جذابیت و راحتی تماشایشان، وقتی از سالن سینما خارج می شوید، فراموششان می کنیم اما فیلم های ایرانی مانند امواج زیرین دریاچه و رزونانسی که برای مدت ها باقی می ماند هستند که من فکر می کنم این دلیلی است که فیلم های ایرانی تا این حد در کره جنوبی موفق هستند.
به عنوان سوال آخر، آینده سینمای مستقل کره جنوبی را چگونه می بینید؟
آینده روشنی دارد زیرا بدون فیلم های مستقل نمی توانیم بازیگران و کارگردانان خوبی تجهیز کنیم که بتوانند فیلم های تجاری بزرگ را بسازند. برای موفقیت در فیلم های تجاری بزرگ، شرکت های فیلمسازی و دولت و مدارس فیلم باید این فیلم های مستقل را تعلیم دهند. این فیلم های مستقل مدرسه فیلم های تجاری هستند بنابراین آنها از بدنه سینما جدا نیستند بلکه کاملا در ارتباط هستند.
