نماینده دولت جمهوری بولیواری ونزوئلا در ایران که سابقه فرماندهی استراتژیک و عملیاتی در کارنامه خود دارد معتقد است در صورتی که مذاکرات بین رئیس جمهور ونزوئلا و آمریکا محقق شود بی‌شک اپوزیسیون ونزوئلایی از این اقدام حمایت خواهد کرد زیرا آمریکا از اپوزسیون این کشور پشتیبانی می‌کند. به منظور بررسی روند تحولات داخلی ونزوئلا و روابط دو جانبه تهران و کاراکاس با خسوس جورجیو گونسالس گونسالس، گفتگویی انجام داده ایم که در ادامه می خوانید. لازم به ذکر است که بنا به صلاحدید سفارت ونزوئلا قسمتی از مصاحبه که به روابط ایران و ونزوئلا مربوط می شد حذف شده است.
گفتگوی اختصاصی آوا دیپلماتیک با خسوس جورجیو گونسالس گونسالس
سفیر جمهوری بولیواری ونزوئلا در ایران
از چه زمانی و چگونه با مرحوم هوگو چاوز آشنا شدید و قبل از اعزام به ایران چه سمت های نظامی و دانشگاهی داشته اید؟
من فردی با ایمان و خداباور هستم و بر این اعتقادم که هیچ‌چیز به‌خودی‌خود پیش نمی‌آید و همه‌چیز بر اساس برنامه‌های خدا پیش می‌رود. ازاین‌رو بابت تجربیاتی که در زندگی داشته‌ام، خدا را شاکر هستم.
زمانی که 17 سال سن داشتم با فرمانده هوگو چاوز آشنا شدم. در واقع در دورانی که در آکادمی نظامی ونزوئلا مشغول به تحصیل بودم، ایشان را شناختم و تا مارس سال 2013 که ایشان از بین ما رفتند با هم ارتباط داشتیم.
از سال 2007 تا 2009 درجات نظامی را در آکادمی پشت سر گذاشتم و فرمانده استراتژیک و عملیاتی ونزوئلا بودم که درواقع نفر دوم پس از فرمانده هوگو چاوز در سیستم ونزوئلا محسوب می شد.
البته با فرمانده هوگو چاوز دوران انقلاب ونزوئلا را هم تجربه کردم و این تجربیات فوق‌العاده پس از درجه ستوانی ام رقم خورد.
این رویدادها دریچه‌ای برای من باز کرد تا در ادامه فرمانده هوگو چاوز را همراهی کنم. در سال 1992 که کودتا رخ داد، سرهنگ دوم و دانشجوی آکادمی نظامی ونزوئلا بودم.
اتفاقات مهمی افتاد که موجب شد ما با فرمانده چاوز برای اجرای تمام مأموریت‌هایی در دوران فرماندهی و ریاست جمهوری و در تمام مراحل زندگی‌شان ایشان را همراهی کنیم.
پس‌ازآن ریاست دانشگاه نظامی ونزوئلا برجسته‌ترین و مهم‌ترین کاری بود که به من محول کردند. در این دانشگاه حدود 200 هزار دانشجو به‌عنوان انقلابی تحت آموزش بودند و یکی از بزرگ‌ترین دانشگاه‌های ونزوئلا محسوب می شود و در تمام نقاط کشور شعبه دارد. پس‌ازآن در اوناسور UNASUR مأموریت داشتم و بعد به‌عنوان مدیر مرکز استراتژیک دفاعی در دانشگاه برگزیده شدم.
اخباری در مورد مذاکرات پشت پرده و پنهانی بین مقامات ونزوئلا و آمریکا مطرح است و در همین راستا دو سناتور آمریکایی که به ونزوئلا سفر داشتند با آقای مادورو نیز دیدار کردند. آیا برای تنش‌زدایی میان دو کشور مذاکراتی در جریان است؟
غیرممکن نیست و احتمال دارد اتفاقاتی رخ دهد. آمریکایی‌ها همیشه شخص سومی را می‌فرستند تا شرایط را دست‌کاری کنند؛ اما دولت خبر رسمی و دقیقی در این باره منتشر نکرده است.
آیا این امکان وجود که آقای مادورو مانند رهبر کره شمالی با آقای ترامپ دیدار کند؟
رئیس‌جمهور ونزوئلا برای صحبت و گفتگو با آقای ترامپ جهت حل مشکلات در هر زمان و هر موقعیتی اعلام آمادگی کرده است.
مدتی قبل هم سفیر ونزوئلا را از اسپانیا فراخوانده بودیم اما به‌تازگی آقای مادورو اعلام آمادگی کردند که شخصی را به اسپانیا بفرستند تا در مورد ازسرگیری و ترمیم روابط بین دو کشور نیز گفتگو کنند. درنتیجه سفرا به کشورهایشان برگشتند.
آخرین مورد هم مربوط به پاناما می شود. 90 روز رابطه اقتصادی پاناما و ونزوئلا به دلیل تنش و تحریم‌های آنها قطع شده بود و آقای مادورو برای گفتگوی دوباره با رئیس‌جمهور پاناما در مورد این مسائل اعلام آمادگی کردند.
حقیقت این است که ونزوئلا برای درک متقابل و گفتگو و تحقق صلح بین‌المللی تلاش می‌کند و مذاکره و گفتگو جزو اهداف و اقدامات کشور ما محسوب می شود.
در داخل ونزوئلا اپوزیسیونی قوی علیه آقای مادورو وجود دارد که مانع میشود صدای یکپارچه از داخل کشور برای گفتگو و مذاکره بین مقامات ونزوئلا و آمریکا به گوش برسد. این اپوزیسیون به نظر می رسد فشار مضاعفی بر رئیس‌جمهور وارد می‌کند و موقعیت او را برای مذاکره با ترامپ تضعیف می‌کند. نظر شما در این باره چیست؟
اگر آقای مادور با آمریکا مذاکره کند، بی‌شک اپوزیسیون از این اقدام حمایت خواهد کرد زیرا آمریکا از اپوزسیون ونزوئلا حمایت مالی می‌کند.
درواقع مأموریت دیپلماتیک آمریکا این است که از رهبران اپوزیسیون حمایت مالی کند تا آنها به کشورهای اروپایی سفر و مذاکره کنند. به عبارت دیگر اپوزسیون کشور ما دست‌نشانده آمریکاست.
تجویزهای آنها برای ما قابل‌پذیرش نیست و از این نظر ایران و ونزوئلا شباهت دارند. آمریکا چهل سال است با انقلاب اسلامی ایران مبارزه می‌کند و طی شصت سال نیز با انقلاب کوبا همین برخورد را دارند.
چرا هزاران مردم ونزوئلا با این همه ثروتی که در کشور دارند باید آواره کوکوتا شوند تا بتوانند از آنجا به کلمبیا بروند؟
شصت درصد کسانی که از آنجا عبور کردند ملیت کلمبیایی داشتند. در واقع در ونزوئلا 5 میلیون کلمبیایی زندگی می‌کردند که از کشور ما خارج شدند.
ما منکر این نیستیم که افرادی هستند که برای شرایط بهتر تصمیم گرفته‌اند از کشور خارج شوند؛ همان اتفاقی که پس از جنگ جهانی دوم در اروپا رخ داد. البته ما درگیر جنگ نیستیم، اما وضعیت ما با آن دوران تشابهاتی دارد؛ و از آن به عنوان یک جنگ اقتصادی می توان نام برد.
کشتی‌هایی که برای ونزوئلا مواد غذایی می‌آورند، هرگز به ونزوئلا نمی‌رسند. کشتی‌های حامل مواد دارویی هرگز اجازه ورود به ونزوئلا را پیدا نمی‌کنند و تحریم و بلوکه می‌شوند.
شرکت دارویی کلمبیا صادرات دارو به ونزوئلا را ممنوع کرده است. همه این‌ها اقدامات آمریکا با متحدین خود علیه کشور ما انجام می شود.
برای آنها افتخار است که انقلاب ونزوئلا را به پایان برسانند. اوباما در زمانی که رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا بود گفت که ونزوئلا برای امنیت و سیاست خارجه آمریکا تهدیدی غیرعادی محسوب می شود این در حالی است که ونزوئلا هیچ کشوری را تهدید نمی کند و صرفاً به دنبال استقلال، آزادی در بین کشورهاست و ما اتحاد خود با کشورهایی نظیر چین، روسیه، ایران و تمام کشورهایی که مقابل آمریکا می‌ایستند ادامه میدهیم.
با این شرایط افق سیاسی داخل ونزوئلا را چطور ارزیابی می‌کنید؟ آیا اپوزسیون تضعیف خواهد شد یا دوباره با حمایت آمریکا قدرت می گیرد؟
دو نکته برای من یادآوری کردید. اولی در مورد آقای سیمون بولیوار در قرن شانزدهم که آزادی خواهان قصد داشتند لیبراتور را بکشند و ایشان باید جایی پنهان می‌شد.
پس از نجات سیمون بولیوار گفت فقط باید بجنگیم و پیروز شویم. چند سال بعد اتفاق مشابهی برای فیدل کاسترو در جریان انقلاب کوبا افتاد؛ اما فیدل کاسترو با وجود کمبود تجهیزات گفت با همین تجهیزات جلو می‌رویم و پیروز می‌شویم.
ما به‌عنوان برادران چاوز، به چیزی به جز پیروزی انقلاب بولیواری فکر نمی‌کنیم. آینده پیروزی انقلاب بولیواری است. هیچ‌چیز ما را تغییر نخواهد داد و ما راه خود را ادامه میدهیم و مشکلات و موانع را برمی‌داریم و پیروز می‌شویم.
در اینجا به قانون اساسی سال 1999 اشاره می کنم که برای من بسیار غرورآفرین است. برخی می‌گفتند این قانون بسیار پیشرو و حامی حقوق بشر است و کل دنیا در مورد آن نظر مثبتی داشتند.
همه حقوق بشر ازجمله احترام، آزادی، برابری و آموزش، احترام به ادیان و نظرات مختلف در آن بود. خط‌مشی آقای چاوز این بود که ما در خط قانون حرکت و کار کنیم.
اپوزیسیون ما ونزوئلایی نیستند. نمی‌توانیم بگوییم آنها اپوزیسیون ونزوئلایی هستند. آنها اپوزیسیون مستقر در ونزوئلا هستند. سال‌هاست محکوم به مرگ شده‌اند و باید سال‌ها پیش از بین می‌رفتند اما قانون ما این اجازه را نمی‌داد. درواقع قانون اساسی برخی جاها دست ما را بسته است.
آیا احتمال کودتا توسط اپوزیسیون ونزوئلا وجود دارد؟
این امکان وجود ندارد. هیچ کودتایی بدون نیروهای مسلح انجام نمی‌شود. فقط فرمانده چاوز بود که از طریق نیروهای مسلح پروژه خود را انجام داد.
بدون شک آمریکا و امپریالیسم تلاش می‌کند در نیروهای مسلح ما نفوذ کند و مواردی هم مشاهده شده اما برجسته نبوده است.
همان موارد را نیروهای طرفدار دولت گزارش داده و آن افراد دستگیر شده‌اند؛ بنابراین کودتا و به پایان رساندن انقلاب بولیواری ونزوئلا امکانپذیر نیست.
البته کودتایی که سال 2002 شکل گرفت در سال‌های اولیه انقلاب بولیواری بود و ما اشراف کامل روی نیروهای مسلح نداشتیم. حدوداً 6 ژنرال روی آن طرح کار کرده بودند ولی حتی یک سرباز هم نداشتند.
فرمانده چاوز بین نیروهای مسلح و ملت، اتحاد ایجاد کرد که الآن هم برقرار است. برخی شک داشتند که 11 آوریل 2002 یک کودتا بوده و پس از مدتی شک آنها برطرف شد.
در واقع دیوان عالی عدالت که بالاترین مرجع اداری است، اعلام کرد این ژنرال‌ها و افرادی که آنها را همراهی می‌کردند کودتایی انجام نداده‌اند و تنها خلع قدرت بوده است. آقای چاوز چند روز ساکت ماند و بعد اعلام کرد ما باید از اعلامیه دیوان عالی تمکین کنیم. باآنکه شواهد نشان می‌داد کودتایی انجام شده است. آقای چاوز همه اتهامات آنها را برطرف و آنها را از کار برکنار کرد. ما یاد گرفته‌ایم که مانند ایشان رفتار کنیم و بخشندگی داشته باشیم.
رفتار آقای مادورو بر اساس آموخته‌هایشان از آقای چاوز است. ما طبق همان رویه پیش می‌رویم و فاصله خودمان را حفظ می‌کنیم و احترام می‌گذاریم و به همین دلیل در حال حاضر آن افراد آزاد هستند.
در ادامه گفتگو به روابط دو جانبه ایران و ونزوئلا می پردازم. در زمینه همکاری دارویی بین دو کشور چه توافقاتی به امضا رسیده است؟
بحث قراردادهای دارویی بین دو کشور از سال‌ها پیش اجرایی شده است. ما نزدیک به 2 ماه پیش در این خصوص جلسه داشتیم. ما می‌توانیم از تمام توانمندی دارویی ایران در ونزوئلا استفاده کنیم و تلاش می کنیم تا موانع موجود را از پیش رو برداریم.
جلساتی که اشاره کردم با همین هدف برگزار شد و موانعی حل و صحبت‌هایی در مورد مسائل مالی و عملیاتی کردن این پروژه انجام شد. صنایع دارویی ایران می‌تواند مشکلات دارویی ما را رفع کند. دولت ایران و ونزوئلا به طور مستمر در مورد مسائل مالی آن صحبت می‌کنند این در حالی است که اگر به بانک‌های اروپایی و آمریکایی مراجعه کنیم تا مشکلات را از طریق آنها حل کنیم به طور حتم هرگز به نتیجه نمی‌رسیم. این درواقع نبردی است که امیدواریم در آینده در آن پیروز شویم.
بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، میزان افزایش ابتلا به مالاریا در ونزوئلا در سال 2017، 407 هزار مورد بوده است که نزدیک 69 درصد نسبت به سال قبل افزایش داشته است. این درحالی است که ایران تولید کننده واکسن‌های مقابله با مالاریا است و توانسته شیوع ابتلا به بیماری مالاریا را داخل ایران متوقف کند. چرا ونزوئلا از این ظرفیت ایران استفاده نمی کند؟
هدف ما از آن یادداشت تفاهم این بود که موانع را از پیش رو برداریم تا از توانمندی‌ها و صنایع و تولیدات دارویی ایران استفاده کنیم.
حضرتعالی برای توسعه روابط سیاسی، فرهنگی و اقتصادی دو کشور چه برنامه ایی دارید؟
روابط دو کشور به‌واسطه تحریم‌ها طی سال‌های اخیر کاهش یافته و کاهش قیمت نفت هم تأثیر گذار است. پس از درگذشت فرمانده چاوز و شروع ریاست جمهوری آقای مادورو، شرایط بدتر شد اما خواب و رؤیای امپریالیسم که انقلاب بولیواری با مرگ چاوز به پایان می‌رسد محقق نشد.
البته صرفاً کاهش قیمت نفت مشکل‌ساز نبود و آمریکا هجمه‌های خود را علیه ما آغاز کرد؛ ازجمله تهدیدها و تحریم‌ها و جنگ اقتصادی که با مرگ چاوز در مرز کلمبیا شروع شد. هدف آنها این است که مانع رابطه ما با متحدانمان شوند و تغییراتی در داخل کشور ایجاد کنند.
پس از انتخابات در ماه مه برخی مسائل را جدی‌تر پیگیری می‌کنیم. در حال حاضر در آمریکا و در بانک جهانی جلساتی انجام می‌گیرد تا از هر طریق ممکن ونزوئلا را تحریم کنند و ما را تحت‌فشار قرار دهند.
بعد از انتخابات و افزایش قیمت نفت می‌توانیم روابط خود را با متحدین خود مثل ایران توسعه بدهیم. بالأخص با برادران ایرانی به‌واسطه اشتراکات ایدئولوژیک فراوان روابط خود را توسعه میدهیم و دورنمای ما بسیار مثبت است.
برای گسترش مناسبات اقتصادی میان دو کشور باید مقامات دو کشور تصمیمات مبتکرانه و تا حدودی خلاقانه بگیرند. برای نمونه بین تهران-کاراکاس پرواز مستقیم وجود ندارد و این بر روی رفت‌وآمد بازرگانان دو کشور تأثیر گذاشته است. آیا چنین اراده ایی بین مقامات ونزوئلا وجود دارد؟
به‌زودی خط پرواز مستقیم بین تهران-کاراکاس فعال میشود. جلساتی با یک شرکت هواپیمایی در ونزوئلا در این رابطه برگزار شده و امیدوارم این کار در 6 ماه آینده به نتیجه برسد.
گفتگو از: محمدرضا نظری
