کیف پایتخت اوکراین از دو ماه پیش به صحنه برگزاری تجمعات خونین و خشونت بار علیه دولت این کشور بدل شده است. این تجمعات اعتراضی پس از آن آغاز شد که دولت یانوکوویچ پس از دریافت وام نجات مالی از روسیه ، میان روابط خود با اتحادیه اروپا فاصله انداخت. در شرایطی که درخواست مخالفان در اوکراین روند فزاینده ایی به خود گرفته است با “آلکساندر سرگیویچ سامارسکی” سفیر این کشور در ایران به گفتگو نشسته ایم.
گفتگوی اختصاصی سایت آوا دیپلماتیک با “آلکساندر سرگیویچ سامارسکی” سفیر اوکراین در تهران
برای شروع مصاحبه از مناسبات دوجانبه دو کشور ایران و اکران شروع کنیم یا اینکه درباه زندگی خود شما به عنوان یک دیپلمات گفتگو را آغاز کنیم؟
هر دو را ترجیح می‌دهم، می‌توانید راجع به خودم صحبت کنید و هم راجع به ارتباطات بین دو کشور.
قبل از اینکه به ایران بیایید مشغول چه کاری بودید؟
سه سال قبل از آمدنم به ایران در وین در دفتر نمایندگی دائمی سازمان امنیت اروپایی مسئول فراهمسازی شرایط امنیت اروپا بودم.
شما به عنوان مسئول فراهمسازی امنیت اروپا چه وظیفه ایی داشتید؟
من مسئول فراهمسازی شرایط امنیت در سازمان امنیت و همکاری اروپا بودم. این سازمان بر اساس تفاهم‌نامه سال 1975 از 55 کشور تشکیل شده است. در حال حاضر کشورهای عضو این سازمان به غیر از کشورهای امریکای شمالی شامل کشورهای اروپایی و البته بعضی از کشورهای آسیایی می شود. بعد از وینا به نمایندگی از این سازمان به قره‌باغ آذربایجان اعزام شدم.
در واقع شما نماینده اوکراین در سازمان امنیت و همکاری اروپا بودید؟
بین سالهای 1997-1998 و 2004-2006 در سازمان امنیت و همکاری اروپا و در سالهای 1998- 2001 به عنوان نماینده دائمی اوکراین در وین فعالیت داشته است.
قره‌باغ محل مناقشه آذربایجان و ارمنستان است، شما دقیقاً در چه حوزه‌ای در این منطقه فعالیت می‌کردید؟
دلیل اصلی حضور ما در این منطقه به خاطر جنگ بین این دو کشور بود.
دقیقاً منظور من از این سوال همین نکته بود که شما به عنوان نماینده سازمان در درگیری های موجود چه نقشی ایفا می‌کردید؟
ما به عنوان نماینده سازمان در پی ایجاد صلح بین دو کشور بودیم.
نقش شما در این صلح به چه صورت بود؟
من و همکارانم از کشورهای مختلف مانند بریتانیا، لهستان، چک، کرواسی و کشورهای دیگر در این منطقه به عنوان ناظر در درگیری بین دو طرف حضور داشتیم.
ما تلاش می کردیم تا شرایط مذاکره را برای دو طرف فراهم کنیم و برای همین با روسایاین دو کشور ملاقات می‌کردیم. در مواردی هم با افرادی صحبت می‌کردیم که در پی شکنجه و قتل مردم بودند. سپس اطلاعات به دست آمده را در اختیار رییس سازمان امنیت و همکاری اروپا قرار می‌دادیم و آنها بر اساس این اطلاعات با دو کشور مذاکره می‌کردند.
پس دوران سخت و پرتنشی را سپری کردید؟
این دوران سخت بود ولی بعد از مدتی ماموریت ما تمام شد و نمایندگان دیگری به جای ما آمدند. البته زمانی که در آذربایجان اقامت داشتم طبق مقررات کاری باید هر ماه مکان اقامت را تغییر می‌دادم و این برای من مشکل بود. در واقع هر دوماه به محل درگیری و جنگ می‌رفتیم و با دو طرف مذاکره می‌کردیم.
با توجه به شرایطی که اشاره کردید آیا در محل درگیری هم حضور داشتید؟
البته محلی که مردم کشته می‌شدند را ندیدم ولی در سال 1997 چندباری اتفاق افتاد که ما زیر رگبار گلوله قرار گرفتم.
زمانی که به شما تیر اندازی شد چه حسی داشتید؟
یکبار وضعیتی پیش آمد که شروع به تیراندازی به سمت ما کردند که با محافظت ماموران در گودالی پناه گرفتیم که بعد مشخص شد این گودال در قبرستان بود.
یعنی در قبرستان قرار گرفتید؟
در واقع این مکان یک گور همگانی بود و به صورت اتفاقی ما در آنجا قرار گرفتیم.
بعد از سال 2001 شما مشغول چه فعالیتی شدید؟
در وزارت امور خارجه اوکراین در پست‌های مختلف فعالیت کردم.
چه سالی وارد ایران شدید؟
سال 2010 وارد ایران شدم.
ذهنیت شما نسبت به ایران تا چه اندازه با واقعیت متفاوت بود؟
خیلی فرق داشت.
چه تفاوتی داشت؟
ما اطلاعات درباره ایران را از طریق خبرگزاری‌های خارجی به دست می‌آوردیم. زمانی‌که من به ایران آمدم واقعیت کشور شما با آن چیزی که تعریف می‌کردند خیلی متفاوت بود.
در چه زمینه‌ای متفاوت بود؟
جهت‌‌گیری اصحاب رسانه در مورد ایران بیشتر منفی است و اخبار با سوءگیری منفی در مورد کشور شما به مخاطبان ارائه می‌شود. ولی زمانی‌که به ایران آمدم و با واقعیت مواجه شدم به این نتیجه رسیدم که ایران از نظر فرهنگی- صنعتی در سطح بالایی قرار دارد و ایران مردمان مهمان‌نواز و مهربانی دارد. حتی تهران به عنوان پایتخت کشور از نظر امنیت و شرایط زندگی در وضعیت خوبی قرار دارد. شهر شما خیلی تمیز، منظم و مرتب است و مکان‌های دیدنی و گردشگری زیادی دارید و همین‌طور امکانات حمل و نقل هم خوب است.
به کدام یک از استان‌های ایران سفر کردید؟
اسم استان‌ها را دقیق بلد نیستم اما نام شهرها را می‌دانم. شیراز، یزد، اصفهان، کاشان، قشم، کرمانشاه، مازندارن، گیلان، ارومیه
کدام یک از شهرها برای شما جالب‌تر و جذاب‌تر بود؟
شهر یزد
کدام ویژگی شهر یزد برایتان جالب بود؟
دیدنی‌های تاریخی شهر یزد و اطراف شهر و همین‌طور به نظرم معماری شهر، زندگی بومی و قومی مردمانش برایم خیلی جالب بود.
معماری ایران خیلی خاص و متفاوت است چون شرایط آب و هوای ایران با شرایط اوکراین متفاوت است. آداب و رسوم اقوام شما با ما فرق دارد. به طور مثال در کشور ما زرتشتیان زندگی نمی‌کنند، من از آتشکده‌ها آنها دیدن کردم. برای تفاوت بین دو کشور باید این نکته را در نظر بگیرید که در کشور اوکراین دو جنگ جهانی اتفاق افتاد و در طول 70 سال حکومت کمونیست‌ها تمام کلیساها نابود شدند.
یعنی میراث فرهنگی اوکراین توسط رژیم کمونیستی از بین رفت؟
بله.
با توجه به ظرفیت فرهنگی که در ایران مشاهده کردید به نظر شما چرا بعد از استقلال اوکراین مناسبات فرهنگی بین دو کشور ایران و اوکراین ارتقا پیدا نمی‌کند؟
شما بر اساس چه مستنداتی به این نتیجه رسیدید؟!
به نظر می‌رسد هنوز گردشگران زیادی از اوکراین وارد ایران نشده‌اند! چون به هر میزان مبادلات فرهنگی افزایش پیدا کند تعداد توریست و بالطبع برنامه‌های فرهنگی مشترک افزایش پیدا خواهد کرد.
در طول مدت سه سالی که من در ایران مشغول به فعالیت هستم، می‌توانم به شما بگویم که در عرصه فرهنگی با ایران خیلی فعال هستیم. در زمینه گردشگری هم بین دو کشور تبادلات وجود دارد. البته یکی از دلالیلی که رفتن توریست ایرانی به اوکراین کاهش پیدا کرده تورم اقتصادی در ایران بوده است، به همین دلیل به خاطر تورمی که ایجاد شده ایرانیان برای سفر به اوکراین ابتدا باید دلار تهیه کنند و بعد به پول اوکراینی تبدیل کنند که هزینه بالایی را در برمی‌گیرد.
وقتی شرایط امروز با سه سال گذشته مقایسه می‌کنم، متوجه می شویم که در گذشته خیلی از ایرانیان نه تنها به اوکراین بلکه به کشورهای دیگر سفر می‌کردند که در حال حاضر این آمار خیلی کاهش یافته است. در سال جاری خیلی از ایرانی ها ترجیح دادند به جای خارج از کشور سفر‌های داخلی داشته باشند.
به نکته خیلی خوبی اشاره کردید ولی از سوی دیگر هزینه سفر اوکراینی‌ها به ایران کمتر خواهد بود!
بله. سفر به ایران از نظر مالی برای اوکراینی‌ها ارزان‌تر است ولی یکسری موانع وجود دارد که اجازه نمی‌دهد توریست به ایران سفر کند. یکی از موانع امنیت شدیدی است که در اطراف ایران وجود دارد.
منظورتان از موانع امنیتی در اطراف ایران شامل چه موضوعاتی می شود؟
در واقع فشاری که به کشورهای دیگر بابت مسائل هسته‌ای ایران وارد می شود این موضوع عامل بازدارنده‌ای برای جذب توریست است.
یعنی جو روانی بر علیه ایران به نحوی است که گردشگر‌های اوکراینی تمایلی جهت سفر به ایران ندارند؟
نتیجه‌گیری کلی از صحبت‌های من نکنید این یکی از نکته‌هایی بود که من گفتم، نکته بعدی تصوری است که اوکراینی‌ها نسبت به ایران دارند، دقیقاً همان تجربه‌ای که برای خودم اتفاق افتاد و چون آنها به ایران نیامدند و خودشان تجربه نکردند تصورشان از ایران غلط است و به همین خاطر به ایران سفر نمی‌کنند. و سومین دلیل به نظر من محدودیت‌هایی است که ایران برای توریست ایجاد می‌کند، به عنوان مثال حجابی که خانم‌ها باید رعایت کنند چون مردم کشور ما عادت به این نوع پوشش ندارند و زمانی‌که ایرادی در نوع پوشش آنها دیده شود امکان دستگیری توسط پلیس وجود دارد، در حالیکه اگر یک چنین اشتباهی رخ دهد دلیل بر عدم رعایت و توهین به قوانین جمهوری اسلامی نیست بلکه افراد نمی‌دانند چطور باید رفتار کنند. ما مردم اوکراین برای اعتقادات مذهبی و سبک زندگی شما احترام خاصی قائل هستیم.
به طور مثال من از شما سوال می‌کنم اگر من و خانواده به جزیره کیش سفر کنیم چه چیزی خواهیم دید؟ منظورم این است که جاذبه‌های گردشگری کشور شما زیاد است، مثلاً من همراه خانواده در جزیره کیش و در کنار خلیج فارس لحظات خوبی را می‌توانم سپری کنم. در صورتی‌که من هیچ وقت همراه خانواده به کیش سفر نخواهم کرد چون باید جدا از همدیگر این زمان را سپری کنیم به عنوان مثال من همراه همسرم کنار دریا نمی‌توانم بروم. به نظر من اگر ایران در زمینه توریست می‌خواهد پیشرفتی داشته باشد باید حداقل تمهیداتی برای کاهش فشار قوانین بر توریست‌های امریکایی و اروپایی بیندیشد.
یکی از راه‌های پیشنهادی به نظر من این است که یک سری قوانین مشخصی را برای توریست‌ها در نظر بگیرند مانند کشور عربستان سعودی که یک چنین اقداماتی را برای دیپلمات‌های خارجی انجام دادند و آنها را تشویق به سفر به کشورشان می‌کنند ولی در عین حال آنها عقاید خودشان را دارند و مردم‌شان از توریست‌ها جدا هستند.
البته ما باید توریست های اوکراینی را قانع و راضی کنیم که به چه دلیل به ایران سفر کنند چون شرایط کشور شما با ترکیه و امارات مساوی نیست که البته راه آسانی هم نیست.
مناسبات اقتصادی دو کشور مستعد رشد و توسعه است، اوکراین در زمینه فولاد و صنایع هوایی پیشرفته است، حتی در ساخت هواپیمای آنتونوف ایران و اوکراین با هم همکاری داشتند. شما برای مبادلات اقتصادی دو کشور چه افقی را ترسیم می‌کنید؟
در ابتدا باید بگویم که هم اکنون مبادلات اقتصادی دو کشور در سطح بالایی قرار ندارد و تحریم‌ها یکی از موانعی است که اجازه چنین مناسباتی را نمی‌دهد و به همین دلیل محدودیت‌هایی برای ارسال پول وجود دارد.
برخی از سفرای خارجی در ایران امیدوار هستند با کاهش تحریم‌ها بتوانند مبادلات اقتصادی با ایران را افزایش دهند، به همین علت رایزن بازرگانی این سفارتخانه ها از همین الان بازاریابی را شروع کردند، آیا اوکراین هم قصد انجام چنین اقداماتی را دارد؟
تحریم‌ها را بیشتر کشورهای اروپایی رعایت کرده‌اند و اوکراین هیچ‌وقت نسبت به ایران تحریم اعمال نکرده است. ما همیشه مسئولیت خودمان را نسبت به اعضای سازمان ملل انجام دادیم ولی روابط اقتصادی را که در گذشته با ایران داشتیم را حتماً ادامه خواهیم داد، به همین دلیل هم انتظار داریم در شرایط بهتری نسبت به کشورهایی دیگر که این تحریم‌ها را رعایت کردند قرار بگیریم.
چه برنامه‌ای برای گسترش مناسبات اقتصادی بین ایران و اوکراین مد نظر دارید؟
در پی برگزاری پنجمین جلسه کمیسیون مشترک اقتصادی بین ایران و اوکراین هستیم. به طور کل در این جلسه‌ها برای گسترش روابط اقتصادی بین دو کشور برنامه‌ریزی می‌کنیم.
یکی از سوال‌های من این بود که پنجمین جلسه این کمیسیون چه زمانی برگزار خواهد شد؟
اگر هیچ مشکلی ایجاد نشود و کارهای مقدماتی بین دو طرف انجام شود 21-22 دسامبر این اجلاس برگزار خواهد شد.
شما در ایران حضور دارید و با ظرفیت اقتصادی اوکراین هم آشنا هستید، درباره افزایش ظرفیت‌های اقتصادی بین دو کشور چه پیش‌بینی‌ای دارید؟ به طور دقیق در چه حوزه‌هایی دو کشور می‌توانند همکاری داشته باشند؟
به نظر من بهترین مناسبات در حوزه کشاورزی است. ارسال محصولات کشاورزی از اوکراین به ایران در حدود 800 میلیون دلار بوده است که البته این مبلغ در سال جاری کمتر بوده است.
این محصولات کشاورزی شامل چه اقلامی هستند؟
محصولات صادراتی به ایران شامل ذرت و روغن آفتاب‌گردان است. در واقع به دلیل اینکه صنعت کشاورزی اوکراین پیشرفته است مبادلات بیشتر در این زمینه صورت می‌گیرد و در سال 2013حدود 16 میلیون تن غلات به سراسر جهان صادر کردیم.
یکی دیگر از صنایع پیشرفته در اوکراین ماشین‌سازی است و ما به ایران هم ماشین‌های کشاورزی صادر می‌کنیم و امیدواریم در حالیکه در عرصه بین‌الملل تحریم‌ها نسبت به ایران کاهش پیدا می‌کند ما هم در زمینه صنعت هوا- فضا و همچنین همکاری در زمینه انرژی اتمی با ایران همکاری داشته باشیم.
توانایی اوکراین در حوزه انرژی اتمی شامل چه موضوعاتی می باشد؟
شما اطلاع دارید که چند نفر از کارشناسان در احداث نیروگاه بوشهر فعالیت می‌کردند؟ تقریباً دو هزار نفر از کارشناسان اوکراینی فعالیت می‌کردند.
فکر می‌کردم بیشتر کارشناسان روسی در احداث نیروگاه اتمی بوشهر فعال هستند؟
در حال حاضر در نیروگاه بوشهر 800 کارشناس اوکراینی طبق قرارداد پیمانکار مشغول به کار هستند. در واقع شرکت‌های روسی طرف قرارداد هستند و آنها بر روی کار نظارت دارند و کارشناسان روس زیادی هم در بوشهر مشغول به کار هستند. باید به این نکته توجه داشته باشید که در اوکراین 5 نیروگاه اتمی وجود دارد.
پس اواکراین در حوزه اتمی قوی است؟
بله.
برای من جالب بود که کمپانی روس اتم که تکمیل‌کننده نیروگاه بوشهر است از نیروهای اوکراینی استفاده می‌کند! چرا اوکراینی‌ها به طور مستقیم با ایرانی‌ها قرارداد نمی‌بندند؟
این قرارداد 15 سال گذشته امضاء شده بود. کدام قراردادمد نظر شما است؟
ایران نیروگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی جدید می‌خواهد بسازد.
در حال حاضر امیدوار به موفقیت مذاکرات ایران با 1+5 هستم و توفیق در این مذاکرات باعث امضای قراردادهایی در زمینه انرژی اتمی بین دو کشور خواهد شد.
شما چه افقی را در مذاکرات ژنو ترسیم می‌کنید؟ با اینکه وزیر خارجه سوئد ابراز امیدواری کرده بود که این مذاکرات به سرانجام می‌رسد و سرگئی لاوروف هم در سفر به تهران حق هسته‌ای ایران را به رسمیت شناخته است، ولی تحریم‌های جدید علیه ایران اعمال شد! به نظر شما این اقدام صداقت آمریکایی‌ها را زیر سوال نمی‌برد؟
این یک واقعیت است که ایران حق داشتن انرژی هسته‌ای را دارد، من هم مانند همه کسانی‌که از این توافق پشتیبانی کردند امیدوارم این توافق ادامه پیدا کند و نتیجه خوبی حاصل شود.
به نظر شما چرا بر خلاف توافق امریکا تحریم جدیدی علیه ایران وضع کرد؟
از سفیر امریکا بپرسید.
تحلیل شما به عنوان یک دیپلمات چیست؟
من مسئول روابط ایران و امریکا نیستم.
به نظر شما در این زمینه صداقت آمریکایی زیر سوال نمی‌رود؟
اول باید دید مذاکرات مستقیمی که بین ظریف و جان کری انجام شده به چه نتیجه‌ای خواهد رسید ولی من فکر می‌کنم اعمال جدید این تحریم‌ها از جانب امریکا خیلی جدی نیست و قدرت تخریبی شدیدی ندارد. در همین زمینه مراوداتی که تا به امروز انجام شده می‌تواند روزنه امیدی برای پیشرفت این نوع روابط در آینده باشد.
ما خیلی امیدواریم که این توافق به پیشرفت خوبی دست پیدا کند و به نتایج خوبی برسد چون خیلی از مشکلات به وسیله این توافقات حل خواهد شد.
شما نگران این قضیه نیستید که در پی افزایش مبادلات اقتصادی خود با ایران تحت فشار آمریکا قرار بگیرید؟
دلیلی بر نگرانی نمی‌بینم چون ما اعضای کابینه امریکا نیستیم که مجبور به قبول و اعمال تحریم‌ها علیه ایران باشیم و برعکس این شرایط ما را بیشتر راغب به افزایش ارتباطات با ایران می‌کند اما از طرفی هم این تحریم‌ها تاثیر غیرمستقیم دارند چون امکان مبادلات پولی را مشکل می‌کند.
به این خاطر این سوال را پرسیدم که آمریکایی‌ها طی چند ماه اخیر رییس‌جمهور اوکراین را تحت فشار قرار داده اند تا توافقنامه تجارت آزاد با اروپا را امضاء کند.
من چنین چیزی را باور ندارم. باید این را بدانید که مراوده با اروپا یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌ها و یکی از قوانین تصویب شده در قانون کشور ما محسوب می شود. به طور حتم رییس‌جمهور و نخست وزیر کاملاً توجیه هستند که هیچ راهی جز ارتباط با اروپا ندارند. به همین خاطر مقامات دولتی تصمیم گرفتند امضای این توافقنامه را به آینده موکول کنند.
چرا به آینده موکول کردند؟
چون به این نتیجه رسیدند که باید محاسبات و اطلاعات بیشتر و دقیق‌تری از منافع اوکراین در مبادلات اقتصادی با اروپا در آینده به دست آورند.
دقیقاً اقدام درستی را دولت اوکراین انجام می‌دهد، اما ما می‌بینیم سناتور مک‌کین در کی‌یف از اپوزیسیون حمایت می‌کند!
دلیل آمدن آنها امضا نکردن توافقنامه نبود، دلیل حضورشان اعمال زور و خشونت پلیس در مقابل مردم بوده است. البته آقای رییس‌جمهورهم با این قضیه برخورد کردند و گفتند کسانی که مسئول این خشونت بودند حتماً مجازات خواهند شد. چون این قابل قبول نیست که در مقابل یک مخالفت صلح‌آمیز برخورد خشونت‌‌گرانه اعمال شود.
آقای رییس‌جمهور با رهبران اپوزیسیون، دانشمندان و چهره های مذهبی میزگردی داشتند تا راه‌حلی به دست آورند و در پایان به نظرشان این یک راه‌حل دموکراتیک است که حکومت اعمال می‌کند.
سخنرانی مک‌کین آیا دخالت در امور اوکراین نیست؟
اوکراین عضو سازمان حقوق بشر است و با استناد به بیانیه هلسینکی، موضوع حقوق بشر مشکل داخلی یک کشور نیست، با توجه به این قرارداد حقوق بشر و دموکراسی مسائلی فراگیر و همه‌جانبه است و مختص یک کشور نیست، به همین خاطر دولتمردان آمریکایی و سناتور مک‌کین دیداری با رییس‌جمهور ما داشتند و دیدگاهشان را راجع به این مسئله بازگو کردند.
ولی آمریکایی ها در داخل اوکراین از مخالفان رییس یک دولت حمایت کردند.
هیچ‌کس و حتی رییس‌جمهور ما از این مقوله مستثنا نیست که در صورت عدم رعایت حقوق بشر و مسائل دموکراتیک بتوانند به راه خود ادامه دهد. این خشونت اعمال شده دغدغه فکری همه همکاران ما است.
فرض بگیرید در امریکا تظاهراتی صورت گرفته است، آیا آمریکایی‌ها اجازه سخنرانی به سناتورهای اوکراینی در جمع واشنگتن را می‌دهند؟
این مداخله نیست، حتی زمانی‌که در وین بودیم امریکا هم به خاطر اغتشاشات داخلی‌اش مورد انتقاد قرار می گرفت. آمریکا حتی در مورد اجرای حکم اعدام هم مورد انتقاد قرار گرفته است.
چرا مردم متوجه این موضوع نیستند که اگر دولت به سرعت قرارداد تجارت آزاد با اروپا را امضاء کند اوکراین فشار اقتصادی شدیدی را متحمل می‌شود؟
این موضوع هنوز تحت بررسی است و تصمیمات کلی هنوز گرفته نشده است. من به شما پیشنهاد می‌کنم اخباری را که رسانه‌ها منتشر می‌کنند را باور نکنید چون بسیاری از این اخبار از سوی کشور روسیه منتشر می‌شود و اکثریت این اخبار جدی نیستند. به همین دلیل کمیته آزادی حقوق بشر با اجازه و امضاء رییس‌جمهور روسیه تشکیل شد و این کمیته رسانه‌های روسی را به علت بازتاب چنین اخباری مورد بازخواست قرار داده است.
من مطمئن و امیدوارم که مردم اوکراین و حتی مخالفانی که در خیابان‌ها معترض‌اند به همراه رییس‌جمهور به راه‌حل خوب و منطقی خواهند رسید.
من از صحبت‌های شما این موضوع را متوجه شدم که روسیه تمایل دارد به راحتی اوکراین از دست ندهد و می‌خواهد اوکراین در حیات خلوت روسیه باقی بماند؟
بله ظاهراً این‌طور است ولی در عین‌حال هم دولتمردان روسیه ادعا می‌کنند که پیرو درخواست مردم اوکراین هستند ولی از جانب دیگر اختلالاتی در مناسبات اقتصادی بین دو کشور ایجاد کرده‌اند به طور مثال قیمت ثابتی برای گاز اعلام نکردند و با اینکه ما نزدیکترین همسایه به روسیه هستیم بالاترین قیمت را برای خرید گاز نسبت به دیگر کشورها پرداخت می‌کنیم.
مردم اوکراین به یاد دارند چند سال گذشته در یک زمستان سرد روسیه شیر‌های گاز را بر روی اوکراین بست! ممکن است روسیه دوباره این کار را انجام دهد؟
فکر نمی‌کنم چون زمانی‌که این کار را انجام دادند مبادلات اقتصادی خودشان هم دچار مشکل شد و ریسک بزرگی کردند.
آیا می توان ادعا کرد که اوکراین به محلی برای تنازع و درگیری بین روسیه و امریکا تبدیل شده است.
صددرصد. خیلی از کشورها از جمله آمریکا و روسیه به دنبال منافع خودشان در اوکراین هستند، البته هر دو کشور علاقه مند به همکاری استراتژیکی با اوکراین هستند و ما روابط‌مان را به نفع مردم‌مان با دو کشور آمریکا و روسیه ادامه خواهیم داد.
شما فکر می‌کنید همزمان بتوانید با هر دو در تعامل باشید؟
بله چرا که نه. البته تصمیم‌گیرنده اصلی نه روسیه و امریکا بلکه مردم اوکراین هستند.
ولی بین مردم اوکراین هم دو دستگی ایجاد شده، عده‌ای طرفدار روسیه و عده‌ای هم طرفدار آمریکا هستند!
این اتفاق عادی است، و این موضوع کاملاً مشهود است که اکثریت مردم خواستار عضویت در اتحادیه اروپا هستند.
به نظر می‌رسد عده‌ای به دنبال ایجاد تنش و درگیری در مسائل داخلی اوکراین هستند!
در سمت اروپایی هم چنین مسئله‌ای وجود دارد که عده‌ای از این مسئله حمایت می‌کنند و عده‌ای هم محافظه‌کارانه عمل می‌کنند مانند فرانسه که مداخله‌ای نمی‌کنند. اوکراین کشور بزرگی است و مشکل است که بتوان پیش‌بینی کرد مبادلات بازار اقتصادی اروپا با اوکراین چه منافع یا ضررهایی خواهد داشت و تصمیم گیری این موضوع دشوار است و بالطبع نظرات متفاوتی هم حول آن شکل می‌گیرد و باعث می‌شود کشورهایی که در زمینه کشاورزی و صنعت با اوکراین دارای منافعی باشند در مسائل داخلی اوکراین دخالت کنند.
دو کشور ایران و اوکراین تلاش می‌کنند که واقعیت فرهنگی- سیاسی و اقتصادی خودشان را نشان دهند، دو کشور دارای مرز آبی هستند و نقاط مشترک زیادی در منطقه دارند، دولت در ایران تغییر کرده است و آقای حسن روحانی ریاست را بر عهده گرفتند و یکی از سیاست‌های آقای روحانی ارتباط با کشورهای نزدیک و همسایه است، از دیدگاه شما مهم‌ترین برنامه عملی که می‌تواند دو کشور را به هم نزدیک کند چیست؟
در ابتدا امیدوارم دولت ایران و آقای رییس‌جمهور در مذاکرات هسته‌ای به موفقیت برسند چون زمینه‌ساز روابط عمیق‌تر بین دو کشور خواهد بود، اقداماتی را که تیم مذاکره‌کننده جدید انجام دادند این موضوع را ثابت کرده که مذاکرات 1+5 به نتیجه مثبتی خواهد رسید و امیدوارم دومین نشست و دیدار بین مسئولان ایران و اوکراین در روابط بین دو کشور مثبت و سازنده باشد، در شش سال گذشته ما دیداری از این نوع باهم نداشتیم و در حال حاضر چنین اقدامی مفید خواهد بود.
فکر می‌کنید بعد از رفتن آقای احمدی‌نژاد و آمدن آقای روحانی افق‌های روشن‌تری در روابط بین دو کشور ایجاد شده است؟
این تصمیم من نیست که چه کسی بر سر کار باشد، تصمیم‌گیرنده اصلی برای انتخاب مدیریت کشور مردم ایران هستند. از خیلی از ایرانی‌ها پرسیده شد که چرا رای می‌دهید؟ و آنها پاسخ می‌دادند که رای می‌دهیم تا آینده خودمان را رقم بزنیم و ما هم هر تصمیمی را که مردم ایران بگیرند قبول داریم.
به عنوان سوالی پایانی، چه اقداماتی انجام دهیم که مردم اوکراین درک بهتری نسبت به ایران امروز داشته باشند؟
موفقیت در مذاکرات 1+5 نکته کلیدی و راه‌حلی برای بیان درخواست مردم ایران است.
گفتگو از: محمدرضا نظری
