ونزوئلا 200 سال پیش در روز 5 ژوئیه سال 1811 میلادی، نخستین مستعمره اسپانیا در قاره امریکا بود که استقلال خود را اعلام کرد.دویستمین سالگرد استقلال ونزوئلا بهانه ای بود که خبرگزاری موج گفت و گویی با “آمن‌هوتب زامبرانو” سفیر ونزوئلا در تهران، داشته باشد.
از روابط ایران و ونزوئلا زمان زیادی نمی گذرد. سال 2001 اولین سفر آقای چاوز به تهران بود و با همکاری ایشان و آقای احمدی نژاد در ایران خیلی سریع رشد کرد و به اوج خود رسید. شما علت این رشد سریع در رابطه تهران – کاراکاس را با وجود فاصله جغرافیایی زیاد در چه می دانید؟
علت اصلی را می توان در رویکرد فرمانده چاوز به مناسبات بین المللی ونزوئلا و تغییری که وی در سیاست خارجی ونزوئلا ایجاد کرد دانست که در این سیاست خارجی جدید روابط با دولت های انقلابی و ضد امپریالیستی مورد توجه قرار گرفت.
روابط خارجی ونزوئلا برای سال ها محدود و محصور در رابطه با کشورهای استثمارگر غربی بود. روابطی که ملت ونزوئلا در آن هیچ نصیبی نبرد و تلاششان برای استثمار ملت ونزوئلا بود.
تلاش فرمانده چاوز برای برقراری روابط با کشورهایی بود که مانند ونزوئلا به دنبال استقلال از ابرقدرت های غربی باشند. در این سوی جهان ایران نیز به عنوان دولتی انقلابی و ضد امپریالیستی اهداف و آرمان هایی مشترک با ونزوئلا، از جمله استقلال ملی و مقاومت در مقابل امریکا داشته است. همین اهداف و دیدگاه های مشترک موجب نزدیک شدن دو طرف به یکدیگر شد و در این میان فاصله جغرافیایی نتوانسته مانعی شود. در حالیکه کشورهایی در منطقه ی آمریکای لاتین و در همسایگی ما بودند که هیچ نقطه مشترکی با ما نداشتند و با دولت ونزوئلا فاصله فراوانی دارند.
بنابراین اهداف مشترکی مثل تلاش برای صلح جهانی، تلاش برای عدالت جهانی، تلاش برای مبارزه با امپریالیسم، تلاش برای مبارزه با جنگ های ناعادلانه موجب شد تا فاصله جغرافیایی از میان برداشته شود و دو دولت هرچه بیشتر به هم نزدیک شوند.
همان طور که می دانید خبرگزاری موج یک خبرگزاری اقتصادی است، بنابراین در بحث از روابط ایران و ونزوئلا، روابط تجاری و اقتصادی این دو کشور برای ما از اهمیت برخوردار است. روابط تجاری – اقتصادی ایران و امریکای لاتین از سال 2002 تا سال 2010 چهار برابر شد. سهم ونزوئلا از این روابط اقتصادی با امریکای لاتین چقدر است؟
بدون شک ونزوئلا در امریکای لاتین روابطی ویژه با ایران دارد و دروازه ورود ایران به امریکای لاتین است. ونزوئلا کشوری است که به سرعت در زمینه ی تجاری و اقتصادی در حال پیشرفت است. ونزوئلا از کشورهایی است که دارای ذخایر عظیم نفتی است و می خواهد به طور مستقل از این ثروت ملی بهره برداری کند نه اینکه مانند گذشته این ثروت ملی توسط چپاولگران استثمار شود.
بنابراین سیاست ونزوئلا در زمینه انرژی و ذخایر ملی این است که در رابطه و همکاری با کشورهای مستقلی مثل ایران در مقابل غربی ها و دست درازی آنها به منابع و ذخایر ملی مقاومت کند و استقلال داشته باشد.
ونزوئلا در عرصه های مختلف فنی، دانشگاهی، کشتی سازی و… در حال پیشرفت است و ایران به عنوان کشوری که ظرفیت های بالایی در این زمینه ها دارد توانسته است کمک های فراوانی به ونزوئلا کند. همان طور که گفته شد روابط طولانی ونزوئلا با غرب تجربه استعمار و استثمار بوده است و بنابراین ونزوئلا به دنبال ارتباط با شرکایی است که از موضعی برابر و در جهت تقویت توان ونزوئلا باشد.
اکنون در ایران ونزوئلا شاهد روی کار آمدن دولت های جدیدی هستیم. آقای احمدی نژاد و آقای چاوز که نقش برجسته ای در تعمیق روابط ایران و ونزوئلا داشتند اکنون در رأس امور قرار ندارند. شما چشم انداز روابط سیاسی دو طرف را چگونه می بینید؟
اینجانب بهترین سطح روابط و همکاری ها را میان دو طرف در این چشم انداز می بینم و روابط عمیق و گسترده تهران و کاراکاس در دو دولت جدید آقای مادورو در ونزوئلا و آقای روحانی در ایران تداوم خواهد یافت. ایران اکنون مشغول مذاکرات هسته ای است و بنده معتقدم نتیجه مذاکرات خوب خواهد بود. غربی ها باید به حقوق هسته ای ایران احترام بگذارند. اگر تحریم ها برداشته شود، ایران فضای بیشتری برای رشد خواهد داشت.
ونزوئلا نیز یک سال پس از فوت فرمانده چاوز دارای چالش هایی است با این حال ونزوئلا کشوری قدرتمند و تأثیر گذار در منطقه و در پیمان های منطقه ای مانند پیمان «آلبا»، «او اِ آ»، «مرکاسور» و… است. بنابراین اگرچه دو کشور شرایط جدیدی دارند، اما؛ کماکان در جبهه ضد امپریالیستی خواهند ماند و این وجه اشتراک و این دشمن مشترک سبب خواهد شد تا کماکان روابط و همکاری های دو طرف ادامه داشته باشد.
دو رئیس جمهور جدید پیام هایی را برای یکدیگر ارسال کرده اند، آقای جهانگیری با آقای مادورو در بولیوی دیداری داشته اند و جلساتی نیز در الجزایر داشته اند، اما؛ ملاقاتی میان دو رئیس جمهور رخ نداده است که به احتمال زیاد این دیدار به زودی صورت خواهد پذیرفت.
در منطقه ی امریکای لاتین نمونه هایی از کشورهایی داشتیم که در همراهی با امریکا توانسته اند الگوی توسعه خود را به پیش ببرند مانند آرژانتین، شیلی و برزیل. الگوی ونزوئلا را به عنوان اولین کشوری که در حیات خلوت امریکا در برابر این کشور مقاومت و ایستادگی کرده است را چگونه ارزیابی می کنید؟
هر تجربه ای طبیعتا نقاط ضعف و قوتی دارد مانند تجارب همه ملت ها. در سال 2002 امریکا و غربی ها صنعت نفت ونزوئلا را فلج کردند و این تجربه ای بود که به ما آموخت که ما در برابر غرب نقاط ضعف فراوانی داریم. وابستگی صنعت نفت ما به امریکایی ها و اروپایی ها ما را در برابر آنها آسیب پذیر کرد. فرمانده چاوز آمد تا این وابستگی ها را بگسلد.
اکنون نیز ونزوئلا همکاری های اقتصادی با غربی ها در زمینه جذب سرمایه گذاری و… دارد، اما؛ باید توجه داشت که شرط اصلی این همکاری ها این است که این همکاری ها به نفع ملت ونزوئلا باشد نه اینکه مانند گذشته با کمترین هزینه و مالیات ذخایر نفتی ما را چپاول می کردند. در گذشته که چند کشور محدود انحصار نفت ونزوئلا را داشتند، اما؛ امروزه بیش از 20 کشور از نفت ونزوئلا استفاده می کنند.
