رئیس کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس در دیدار با سفیر ترکیه در ایران گفت: کشور دوست و همسایه ترکیه می‌تواند از ظرفیت‌های کتابخانه مجلس استفاده کند، چراکه ایران و ترکیه از گذشته‌های دور، مناسبات فرهنگی بسیاری با یکدیگر داشته‌‌اند.
به گزارش آوا دیپلماتیک، دریا اورس سفیر ترکیه در ایران و هیات همراه از کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی بازدید کردند و جلسه مشترکی با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین سیّدعلی عماد؛ رئیس کتابخانه مجلس و مدیران این مرکز برگزار شد.
در ابتدای جلسه رئیس کتابخانه مجلس ضمن خوشامدگویی به سفیر ترکیه و هیات همراه، در مورد منابع این مرکز، گفت: کتابخانه مجلس بخش بزرگی از میراث فرهنگی ایران و اسلام را در خود جای داده است. این میراث مربوط به مذاهب، ملیت‌ها و زبان‌های مختلف است و حجم آثار خطی مذاهب اهل سنّت در این کتابخانه با تعداد آثار مربوط به مذهب تشیّع و سایر مذاهب، برابری می‌کند.
حجت‌الاسلام والمسلمین عماد با استقبال و ابراز خرسندی از استفاده پژوهشگران داخلی و خارجی از منابع و ظرفیت‌های کتابخانه مجلس، افزود: کشورهای دوست و همسایه به‌ویژه ترکیه نیز می‌توانند از ظرفیت‌های کتابخانه مجلس استفاده کنند، چراکه ایران و ترکیه از گذشته‌های دور، مناسبات فرهنگی بسیاری با یکدیگر داشته‌‌اند و همواره بین هدایایی که رؤسای دو کشور به یکدیگر اهدا می‌کرده‌اند، تعدادی کتاب نیز وجود داشته است. علاوه بر این ایران و ترکیه دو کشور مسلمان و پیرو پیامبر هستند و معتقدان چنین پیامبری باید تلاش کنند تا از طریق تعاملات علمی و فرهنگی و مبادله آثار علمی با همه دنیا و به ویژه سایر مسلمانان، روابط مسالمت‌آمیز خود را گسترش دهند.
رئیس کتابخانه مجلس در مورد مرکز اسناد کتابخانه مجلس توضیحاتی داد: این مرکز به عنوان مرکز اسناد پارلمان ایران دارای مجموعه عظیمی است و اسناد مناسبات ایران و ترکیه نیز بین این اسناد نگهداری می‌شود. بخش بسیاری از این اسناد تصویربرداری و دیجیتال شده و بقیه هم در حال دیجیتال‌سازی هستند.
همچنین سفیر ترکیه در ایران سخنان خود را با جمله فارسی شکر است؛ ترکی هنر است آغاز کرد و گفت: بزرگ‌ترین مجموعه نسخ خطی در کتابخانه سلیمانیه ترکیه نگهداری می‌شود که شامل حدود 80 هزار جلد و 150هزار عنوان می‌شود. پس از آن کتابخانه “توپ‌قاپی‌سرای” و کتابخانه “موزه آثار اسلامی” را می‌توان نام برد که هرچند به لحاظ تعداد آثار در رده بعدی قرار می‌گیرند اما به لحاظ نفاست و زیبایی آثار از ارزش والاتری برخوردارند.
دریا اورس که در دانشگاه‌های ترکیه، زبان و ادبیات فارسی را تا سطح دکتری خوانده در مورد نسخ فارسی موجود در کتابخانه‌های ترکیه، گفت: نسخ فارسی بی‌نظیری در گنجینه‌های نسخ خطی ترکیه نگهداری می‌شوند که دیجیتال و فهرست‌نویسی نیز شده و برخی در موزه‌ها به نمایش گذاشته شده‌اند؛ مثلاً بیشتر نسخی که در موزه مولانا در شهر قونیه نگهداری می‌شود، به زبان فارسی است.
دریا اورس در مورد مشترکات ادبیات فارسی و ترکی نیز صحبت کرد و گفت: بسیاری از مضامین ادبیات فارسی، وارد ادبیات ترکی شده، برای مثال شاعران ترک‌زبان بسیاری به تقلید از شاعران فارسی زبان، خمسه‌سرایی و غزلسرایی کرده‌اند، البته تلاش کرده‌اند جنبه‌های ترکانه شعر ترکی را نیز در نظیره‌های خود رعایت کنند.
ترکیه همچنین در مورد وضعیت آموزش زبان و ادبیات فارسی در ترکیه گفت: هم‌اکنون در5 دانشگاه بزرگ ترکیه رشته زبان و ادبیات فارسی تدریس می‌شود و حدود 200 نفر سالانه برای یادگیری این رشته وارد دانشگاه‌های ترکیه می‌شوند، علاوه‌بر این دانشجویان زیادی از رشته‌های ترکولوژی، فلسفه، تاریخ علم و… به صورت اختیاری در دانشگاه‌ها یا مراکز آزاد آموزش زبان فارسی، این زبان شیرین را می‌آموزند.
دریا اورس که خود متخصص زبان و ادبیات فارسی است و در این جلسه با تسلط کامل به زبان فارسی سخن می‌گفت، در مورد تألیفات، مقالات، کارها و خدماتش در حوزه زبان و ادبیات فارسی مطرح کرد: مقالات بسیاری در مورد شخصیت‌های بزرگ ادبیات فارسی نوشته‌ام ازجمله مقاله مفصلی در مورد عارف بزرگ ایرانی، نجم‌الدین رازی(نجم دایه)، مقاله‌ای در مورد شاعر معاصر ایرانی، فریدون مشیری و مقالات بسیاری در مورد مولانا و…
وی ادامه داد: در حوزه ترجمه نیز این اواخر مثنوی مولانا را به ترکی ترجمه کرده‌ام، همچنین در حوزه فهرست‌نویسی، مدتی مشغول فهرست‌نویسی 1500 جلد کتاب فارسی کتابخانه آنکارا بودم که البته 2جلد از این تعداد را منتشر کردم و پس از آن به دلیل مشغله‌های ورود در عرصه سیاست، نتوانستم آن را به اتمام برسانم.
سفیر ترکیه پس از توضیحات مفصل در مورد حوزه تخصصی و مورد علاقه‌اش یعنی زبان و ادبیات فارسی، اشتیاق و آمادگی خود برای ایجاد ارتباط در هر گونه همکاری فرهنگی و اجتماعی بین کتابخانه مجلس و مراکز دولتی و غیردولتی فرهنگی ترکیه اعلام کرد.
در ادامه این نشست رئیس کتابخانه مجلس ضمن تشکر مجدد از حضور سفیر ترکیه و هیئت همراه و برشمردن زمینه‌های همکاری مشترک با ترکیه، افزود: در بخش اسناد کتابخانه مجلس، مجموعه بزرگی از اسناد پارلمانی را نگهداری می‌شود، در این مجموعه اسنادی از روابط ایران و ترکیه نیز وجود دارد که می‌توانیم دسته‌بندی و بررسی این اسناد را به صورت مشترک در دستور کار بگذاریم و آماده‌ایم که این منابع را در اختیار پژوهشگران و دانشجویانی -که در حوزه ارتباطات بین دو کشور مطالعه و پژوهش می‌کنند- قرار دهیم.
حجت الاسلام والمسلمین عماد همچنین کتابی با موضوع تاریخ ترکیه را که در سال 1316 توسط چاپخانه مجلس به چاپ رسیده است، به اورس معرفی و فایلی از اسکن این اثر را به آقای سفیر اهدا کرد. این کتاب توسط مرحوم سعید نفیسی از فرانسه به فارسی ترجمه شده است.
همچنین مدیر مرکز اسناد کتابخانه مجلس گفت: از سال 1388 ارتباطات خوبی بین کتابخانه مجلس و سفارت ترکیه در تهران برقرار شد و برای برگزاری نمایشگاهی مشترک در حوزه اسناد ایران و ترکیه در شهر استانبول، توافق‌هایی صورت گرفت که تحت‌الشعاع حوادث سیاسی منطقه‌ای واقع و متوقف شد. اکنون امیدوارم با حمایت شما بتوان این همکاری‌ها را تداوم بخشید و مجموعه اسناد ارتباطات بین دو کشور منتشر شود، همچنین اسناد ارزشمندی از دوره مشروطه ایران در آرشیوهای ترکیه نگهداری می‌شود که امید است بتوان با کمک شما به تصاویر این اسناد دسترسی پیدا کنیم.
اورس با استقبال از پیشنهادهای همکاری متقابل گفت: در ترکیه بیش از10کتاب در حوزه روابط ایران و ترکیه منتشر شده که در ابتدا تقاضای ارسال این منابع به کتابخانه مجلس را خواهم داد. همچنین در بایگانی ملی ترکیه بیش از100 میلیون سند موجود است که حدود 85 درصد این سندها بایگانی شده و در طبقات ضدحریق نگهداری می‌شود. تلاش خواهم کرد که یکی از مسئولات این مرکز بزرگ را با شما هماهنگ کنم تا بتوانید با دادن کلیدواژه‌های درخواستی‌تان، تمام اسناد حوزه‌های مرتبط با ایران که در ترکیه نگهداری می‌شود را شناسایی کرده، تصویرشان را دریافت کنید.
حجت‌الاسلام والمسلمین عماد ضمن سپاس از اعلام همکاری سفیر ترکیه، تأکید کرد که قطعاً اسناد بسیاری مربوط به ایران در ترکیه نگهداری می‌شود؛ چراکه قدیمی‌ترین کنسولگری ایران با قدمت حدود 150سال در ترکیه (شه‌بندری) واقع شده و محل انعقاد بسیاری از تفاهم‌نامه‌های بین ایران و کشورهای اروپایی در استانبول بوده است.
سفیر ترکیه در تأیید سخنان رئیس کتابخانه مجلس گفت: در ترکیه تعداد بسیار سند مربوط به ایران موجود است برای نمونه مؤسسه‌ای دولتی و علمی ـ آکادمیک در ترکیه با نام بنیاد نسخ خطی ترکی حدود 8سال قبل تشکیل شد. این مؤسسه تلاش می‌کند تا نسخ خطی نفیس و ارزشمند را به صورت عکسی، نفیس و هنری و با قصد نمایش در موزه‌ها، گالری‌ها، اهدا به شخصیت‌ها و… منتشر کند.
وی ادامه داد: تاکنون بیش از 160 کتاب فارسی نفیس در بنیاد نسخ خطی ترکی منتشر شده است، ازجمله این منابع می‌توان به کتاب دانشنامه علایی اشاره کرد که به صورت نفیس منتشر شده است. این کتاب به‌گونه‌ای چاپ شده که یک صفحه آن فارسی و صفحه مقابل آن ترجمه ترکی همان صفحه است.
در پایان این نشست، سفیر ترکیه در ایران برای گسترش همکاری و ارتباطات فرهنگی میان کتابخانه مجلس و کتابخانه‌ها و مراکز اسناد با سابقه ترکیه و همچنین اجرایی شدن توافقات فی‌مابین، از رئیس و مدیران کتابخانه برای بازدید مراکز فرهنگی مذکور دعوت به عمل آورد. رئیس کتابخانه نیز یکی از منشورات کتابخانه مجلس باعنوان از الفبا تا هنر را به ایشان اهدا کرد.
