موقعیت استراتژیک ایران و رومانی در دو منطقه خاورمیانه و بالکان زمینه را جهت بسط مناسبات دو کشور در همه عرصه ها فراهم کرده است. روابط سياسي دو كشور طي ساليان متمادي، عمدتا عاري از هر گونه تنش جدي و برپايه احترام متقابل و طی سالهای اخیر، این رابطه متاثر از كيفيت مناسبات ايران با اتحاديه اروپا بوده است در واقع رومانی در سالهای پس از عضویت در اتحادیه اروپا، با رعايت ملاحظات هم پیمانان غربی خود، سعي كرده است روابط متعادلي را با ایران برقرار نمايد. به دنبال توافق هسته ایی و سفر مقامات عالی رتبه کشورهای اروپایی، وزیر امور خارجه رومانی نیز به همراه هیات بزرگی از تجار، صنعتگران و فعالان اقتصادی راهی تهران شد تا براساس ظرفیتهای فراوان اقتصادی، کشاورزی، آموزشی و مسایل منطقهای که مورد علاقه طرفین است، روابط را با ایران در عالیترین سطح ممکن گسترش دهد. به همین منظور با لازار کومانسکو وزیر امورخارجه رومانی گفتگویی انجام داده ایم که در ادامه می خوانید.
گفتگوی اختصاصی آوا دیپلماتیک با لازار کومانسکو، وزیر امور خارجه رومانی
مهم ترین اولویت کاری شما برای سفر به ایران شامل کدام موضوعات می شود؟
بله، ابتدا اجازه دهید اعلام کنم بسیار بسیار خوشحال هستم که فرصتی حاصل شد تا به دعوت «آقای ظریف» وزیر امور خارجه به اینجا آمدم و هدف اصلی از این بازدید ازسرگیری همکاری میان رومانی و ایران است، به ویژه در حال حاضر و در شرایط جدید و پس از اجرای توافقی که جولای سال گذشته میان ایران و جامعه بین المللی امضا شد. در حال حاضر فضا برای ازسرگیری و آغاز مجدد همکاری ما مهیاست و همان طور که می دانید، دوستی و همکاری میان ایران و رومانی سابقه ای طولانی دارد و من اینجا هستم تا آغازی جدید داشته باشیم و همکاری در حوزه اقتصادی و نیز در سایر حوزه ها هم چون تبادل فرهنگی، تعاملات انسانی را تقویت کنیم. هم چنین تبادل دیدگاه و همکاری در موضوعات مهم بین المللی و منطقه ای از اهمیت زیادی برخوردار است.
شما با جناب آقای ظریف و آقای دکتر روحانی دیدار طولانی داشته اید. سرفصل گفتگوهای شما شامل چه موضوعاتی بود؟
دقیقا، ما گفتگو کردیم و هر دو طرف رضایت خود را نسبت به فرصتهای عظیمی که در توسعه همکاری میان ما وجود دارد ابراز نمودیم و همان طور که گفتم درباره توسعه همکاری در حوزه اقتصادی به ویژه در حوزه انرژی، کشاورزی، صنعت خودروسازی و نیز حمل و نقل گفتگو کردیم و هم چنین در مورد شرایط منطقه و موضوعات منطقهای و موضوعات بینالمللی به تبادل دیدگاه پرداختیم. من افتخار آن را داشتم که مورد استقبال «آقای روحانی» قرار بگیرم و پیام علاقه کشور خود برای از سرگیری روابط و نیز همکاری در رابطه با مسائل بینالمللی و نیز منطقهای را به ایشان منتقل کنم. ما عمدتا در مورد چگونگی اقدام برای توسعه همکاری اقتصادی گفتگو کردیم و به همراه «آقای ظریف» بر سر از سرگیری فعالیت کمیسیون مشترک همکاری اقتصادی در سال جاری به توافق رسیدیم که در بخارست انجام خواهد شد. من باید اعلام کنم که از این سفر بسیار خرسندم و یقین دارم و مصمم هستم که چنین اقدامی موجب میشود روابط اقتصادی و دوجانبه میان رومانی و ایران که در گذشتههای دور در سطح بالایی وجود داشت احیا شود.
البته باید به این نکته هم توجه داشته باشید که کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و رومانی به مدت دوازده سال تعطیل بوده است.
بله درست است و به همین دلیل ما به توافق رسیدیم که فعالیت این کمیسیون را از سر بگیریم و تمام نشستها را برگزار کنیم. نشست کمیسیون سال جاری در بخارست برگزار خواهد شد.
با توجه به اینکه تحریم های اقتصادی علیه ایران برطرف شده اما هنوز محدودیت های بانکی بین ایران و سایر کشورهای اروپایی وجود دارد. تا چه اندازه امیدوار هستید که رایزنی های شما در تهران عملیاتی شود؟
امکان شرح جزئیات این موضوع وجود ندارد که بانکهای رومانی علاقمندند روابط خود را با همتایان ایرانی گسترش دهند و بانکهای رومانی از جمله «بانک اکسیم» در حال حاضر در این راستا فعالیت میکند. بر این اساس آنها برای آغاز فعالیت در ایران ابراز آمادگی کردند.
یا امکان بازگشایی ال.سی توسط تجار ایرانی در بانکهای رومانی وجود دارد؟
اولا آنها آماده برقراری ارتباط هستند و من یقین دارم آنها پیش از این روابطی با بانکهای ایرانی از جمله «بانک ملی» برقرار کردهاند. بانکهای رومانی مانند «بانک اکسیم» پیشتر با «بانک ملی» رابطه برقرار کردهاند. من یقین دارم که گامهای بعدی به زودی و در آینده نزدیک برداشته میشود.
برخی از تحلیل گران بین المللی، سفر شما به ایران را نمادین تحلیل کرده اند. تحلیل شما در این مورد چیست؟
من با کمال احترام تکذیب میکنم و دلیل آن را به شما میگویم زیرا این بازدید کاملا رسمی بود و شاید مطلع باشید که بیش از چهل تن از نمایندگان بلند پایه جامعه تجاری رومانی در این سفر مرا همراهی میکنند و امروز انجمن اقتصادی آغاز به کار کرد که تحت نظارت اتاق بازرگانی ایران است و بیش از یک صد نفر در آن شرکت داشتند. از این رو پیوندهایی مستقیم ایجاد شده و من یقین دارم پیش از این ملاقات ارتباطات یا طرحها و پیوندهایی میان شرکتهای رومانی و شرکتهای ایران ایجاد شده است.
هیات اقتصادی که همراه شما به ایران سفر کرده اند در چه بخش هایی فعالیت می کنند؟
خدمت شما عرض کردم که نماینده اتاق بازرگانی و صنعت رومانی و نیز مدیران ارشد صنعت انرژی رومانی از جمله صنعت گاز، صنعت کشاورزی و نیز فناوری اطلاعات مرا همراهی میکند. از این رو اینجا و امشب مشاهده خواهید کرد که گفتگوهای آنها ادامه مییابد، فردا به همین صورت خواهد بود.
دو کشور ایران و رومانی در صنعت گاز چه همکاری می توانند داشته باشند؟
ما کارشناسان بسیار خوب و زبدهای در زمینه صادارت و نیز پالایش گاز داریم. این موضوع در رابطه با نفت نیز صادق است.
آیا کشور رومانی می تواند کریدور صادرات گاز ایران به اروپا باشد؟
قطعا، من با «آقای روحانی» و نیز «آقای ظریف» در مورد فرصتهای ناشی از توسعه کریدور حمل و نقل ایران، آذربایجان، گرجستان، دریای سیاه و رومانی گفتگو کردم.
آیا صادرات گاز ایران به اروپا، می تواند بازار فدراسیون روسیه را تحت تاثیر قرار دهد؟
خیر، همان طور که مستحضرید ما در سطح اتحادیه اروپا برای توسعه اتحادیه انرژی اتحادیه اروپا تلاش میکنیم و یکی از اهداف این اقدام یا این ابتکار متنوعسازی مسیرهای تامین انرژی و نیز متنوعسازی مسیرهای انتقال انرژی و نیز توسعه شبکههای انتقال انرژی از ایران به سراسر اروپاست. این به نفع اروپا، به نفع رومانی و نیز به نفع ایران است.
آیا ایران این پتانسیل را دارد تا آلترناتیو روسیه در بازار گاز اروپا باشد؟
بله، باید تصریح کنم که ایران چشم انداز آن را دارد که به شریکی مهم در عرصه انرژی در اروپا تبدیل شود.
برخی از سیاستمداران انگلستان موضوع خروج این کشور از اتحادیه اروپا را مطرح کردهاند و قرار است رفراندومی در همین رابطه در انگلستان برگزار شود. به عنوان وزیر امور خارجه رومانی نظر شما در این رابطه چیست؟
توجه کنید، ما قویا بر این باور هستیم که ماندن انگلیس در اتحادیه اروپا هم به نفع اتحادیه اروپا و هم به نفع انگلیس است. گمان میکنم توافق حاصل شده در آخرین شورای اروپا در بروکسل اوضاع را در این مسیر به پیش میبرد.
آیا انگلستان می خواهد با موضوع خروج از اتحادیه اروپا باج گیری کند؟
خیر، همان طور که گفتم، بر سر یک راه حل توافق حاصل شده است اما امیدوارم و باید اعلام کنم که کاملا یقین دارم نتایج همه پرسی در راستای باقی ماندن انگلیس در اتحادیه اروپا است.
– نخست وزیر رومانی هدایت دولت جدید را تا پایان سال ۲۰۱۶ برعهده دارد. آیا در این دوران سیاست خارجی رومانی با تغییراتی مواجه خواهد شد؟
در حال حاضر مطلبی که میتوانم به اطلاع شما برسانم این است که مستحضر هستید، در سیاست خارجی رومانی پیوستگی آشکاری وجود دارد و رومانی عضو اتحادیه اروپا و نیز عضو ناتو است، ما کشوری هستیم که به شدت به توسعه روابط با سایر همتایان علاقمندیم و ایران کشوری است که ما تمایل داریم همکاری خود را با آن ارتقا دهیم.
شایعه های زیادی در مورد ترمیم کابینه رومانی وجود دارد. آیا این موضوع صحت دارند؟
خیر، همان طور که میدانید دولت کنونی از نوامبر سال گذشته بر سر کار بوده است و در پایان سال جاری انتخابات برگزار خواهد شد اما این روند متداول است. لازم به ذکر است که دولت کنونی تلاش میکند زمینه را به گونهای فراهم کند که در سیاست خارجه و نیز در سیاست اقتصادی، صرف نظر از این که پس از انتخابات چه کسی بر سر کار می آید، پیوستگی مهمترین ویژگی باشد.
مدتی است که یک رشته عملیات گستره مبارزه با فساد اداری در رومانی به اجرا در آمده است. آیا این روند ادامه پیدا می کند؟
به اعتقاد من رومانی نمونه خوبی برای موفقیت در مبارزه با فساد است.
گفتگو از: محمدرضا نظری