شب “استقلال هند” با همکاری مرکز فرهنگی هند در ایران، بنیاد فرهنگی هنری ملت، دایرهالعمارف بزرگ اسلامی در ساختمان کانون زبان فارسی برگزار شد.علی دهباشی مدیرمسئول نشریه بخارا، آغازگر مراسم شب “استقلال هند” در صد و بیست و هفتمین شب از شبهای مجله بخارا بود که ضمن خیرمقدم به سفیر هند در ایران و همراهانش و بقیه حاضران یادآور شد که این اولین نشستی است که با همکاری مرکز فرهنگی هند در ایران تشکیل میشود.
وی اظهار امیدواری کرد که از این پس به طور منظم جلسات فرهنگی، ادبی و هنری از سوی این مرکز با همکاری دیگر مراکز فرهنگی ایران برگزار شود.
علی دهباشی به مبارزات و اندیشه‌های مهاتما گاندی رهبر استقلال هند نیز اشاره کرد و گفت: مبارزات گاندی برای کسب استقلال هند در سالهای 1930 و 1931 با «راهپیمایی نمک» آغاز شد. اما ریشه عقاید گاندی زمانی پا گرفت که او، به عنوان وکیلی جوان و ناموفق، سرزمین مادریاش، هند را برای یک سال کار در آفریقای جنوبی ترک کرد.
مدیرمسئول نشریه بخارا افزود: او قریب بیست سال آنجا ماند و طی این دوران بود که دانش سیاسی و فلسفی‌اش رشد یافت. فعالیت‌های گاندی به نمایندگی از جانب جمعیت اقلیت و تحت ستم هندیان او را به ابداع شیوه‌ای یگانه کشاند که مبارزه‌ای مسالمت‌آمیز بود و نامش را «ساتیاگِراها» نهاد.
دهباشی همچنین یادآور شد: گاندی این نام را از تلفیق ریشه سانسکریت «ساتیا» (حقیقت) با «گِراها» (محکم نگه داشتن) ابداع کرد. گاندی نه به «نافرمانی مدنی» علاقه‌مند بود که بوی ستیزه‌جویی می‌داد، نه «مقاومت انفعالی» را می‌پسندید که ماهیتی منفی داشت و او آن را به عنوان ابزارِ ضعف تلقی می‌کرد. برای بیشتر تحلیل‌گران ساتیاگِراها مترادف بود با مقاومت به دور از خشونت. اما مطابق معمول عقاید گاندی مفهومی عمیقتر و هدفی بلندپروازانه‌تر داشت.
مدیرمسئول نشریه بخارا ادامه داد: ساتیاگراها یعنی نیرو: نیروی عشق و حقیقت. هدف ساتیاگراها تحول و دگرگونی اخلاقی بود، نه انتقام‌جویی. گاندی اعتقاد داشت که فرد می‌تواند عاقبت از طریق تحمل رنجی که خودخواسته به جان خریده، مخالفش (نه دشمنش) را به لزومِ بازسازی شأن انسانی و آرامش به جای ستیزه مجاب سازد.
وی افزود: گاندی هشدار داد که راه ساتیاگراها هرگز طریقی آسان نیست؛ در واقع، این رهرو برای پذیرش مرگ؛ به وقت لزوم، باید پردل باشد. بزدلی هرگز گزینه پیش روی چنین رهرویی نیست. گاندی با قاطعیت اعلام کرد همانطور که کسی حین آموزش خشونت باید کشتن دیگری را بیاموزد، رهرو ساتیاگراها «باید هنر مردن را در حین آموختنِ راه به دور از خشونت یاد بگیرد» او بارها آمادگی خود را در پذیرش مرگ برای حفظ اصول اعتقادیاش نشان داد.
در این برنامه، سروش مستانه، نوازنده سنتور، قطعهای از آهنگهای ملی هند را نواخت و سپس نوبت به “سریو استاوا” سفیر هند در ایران رسید که طی سخنانی کوتاه چنین گفت: من بسیار خوشبختم و خوشحال هستم که موقوفات دکتر افشار به همراه مجله فاخر بخارا و دیگر همکارانشان، مؤسسه ملت و دایرهالمعارف بزرگ اسلامی این برنامه را به مناسبت روز استقلال هند ترتیب دادند. ما مردم هند واقعاً خیلی چیزها از شما یاد گرفتیم و زبان فارسی تأثیرات بسیار عمیقی بر زبانهای اردو و هندی گذاشته است.
وی افزود: من از منطقه لکهنو هستم و با زبان اردو آشنایی دارم و بیشتر مردم در لکهنو شیعه هستند و ردپای معماری ایرانی را میتوان در شهری که از من آنجا میآیم به خوبی دید. البته من خیلی متوجه این تأثیر نبودم تا زمانی که به پاکستان رفتم.
سریو استاوا در ادامه خاطرنشان کرد: ما در لکهنو از کلمۀ «خداحافظ» استفاده میکنیم و وقتی من در پاکستان به خانمی پاکستانی کلمه خداحافظ را گفتم، او خیلی تحت تأثیر قرار گرفت و به من گفت که الأن در پاکستان رسانههای رسمی بیشتر از کلمات عربی استفاده میکنند به طوری که به جای کلمۀ خداحافظ میگویند «الله نگهبان».
سفیر هند در ایران افزود: من از همان دو سال پیش که به ایران آمدم، سعی کردم فارسی یاد بگیرم. اما یادگیری هندی‌ها خیلی کند است. در حقیقت ما هفتصد سالی هست که سعی میکنیم فارسی یاد بگیریم و بنابراین میتوانم با افتخار بگویم که با توجه به آن هفتصد سال رکورد من خیلی هم بد نیست و البته هنوز من نمیتوانم فارسی صحبت کنم.
بخش پایانی مراسم اجرای قطعاتی از موسیقی هند توسط درشن سینگ (طبلا) و علیرضا بروجردی (سی تار) بود.
