سفیر بوسنی و هرزگوین در ایران، “نیاز چارداکلیا”، در گفت‌وگو با خبرگزاری Vijesti.ba به شرح رویدادهای روزهای پیش و درگیری‌های اسرائیل و ایران پرداخت و نحوه تخلیه شهروندان بوسنیایی را در شرایطی بحرانی از تهران تشریح کرد.
به گزارش آوا دیپلماتیک، چارداکلیا گفت که عصر روز پنجشنبه اطلاع یافت که به هیچ‌وجه نباید در تهران بماند، زیرا ماندن در این شهر بسیار خطرناک خواهد بود.
وی افزود: در آن لحظه فهمیدم دو دلیل اصلی وجود دارد که باید شهروندان خود را تخلیه و به بوسنی بازگردانیم و موقتاً سفارت را تعطیل کنیم. اول اینکه همه شهروندان، از جمله دیپلمات‌ها، در خطر جدی قرار داشتند. اینجا دیگر بحث تیرهای معمولی نیست، بلکه موشک‌هایی با ده تا پانزده متر شعاع تخریب هستند که هرگاه اصابت کنند، خسارات عظیمی به بار می‌آورند.
او ادامه داد: دلیل دوم این بود که مقامات میزبان، یعنی ایران، به دلیل وضعیت جنگی، دیگر قادر به تضمین امنیت جانی دیپلمات‌ها یا حتی امنیت فیزیکی ساختمان هایی مانند سفارت و اقامتگاه ها نبودند. حضور ما برای آنها تبدیل به دغدغه و بار بزرگی شده بود. با ترک موقت کشور، تا حدی از فشار روی آنها کاسته می شد.
چارداکلیا از واکنش سریع ریاست جمهوری بوسنی و وزارت امور خارجه این کشور قدردانی کرد و همکارانش را «حرفه‌ای‌های واقعی» نامید.
تخلیه‌ای پرمخاطره
برخلاف بسیاری از سفارت های اروپایی، سفارت بوسنی و شهروندان این کشور در اولویت قرار گرفتند، هم در ایران هنگام خروج و هم در ترکیه، که مرزبانان آنها فوق‌العاده حرفه‌ای عمل کردند. برخلاف برخی دیگر، ما شنیدیم که بعضی ها چهار تا پنج ساعت در مرز معطل شده‌اند. حل چنین مشکلات غیرقابل پیش‌بینی در لحظه، به ثبات روانی بالایی نیاز دارد.
همه‌چیز به لطف هماهنگی مقامات این دو کشور به سرعت پیش رفت و پروتکل‌ها به‌خوبی رعایت شد.
حتی نام هر فرد از قبل اعلام شده بود.
در شرایط عادی، خروج از ایران به روادید خروج نیاز دارد که معمولاً مدت‌ها طول می کشد، اما این بار به لطف همکاری آنها، هیچ یک از این تشریفات لازم نبود.
با این حال، این سفر از نظر فیزیکی بسیار طاقت فرسا بود.
از تهران تا مرز بیش از ۱۲۰۰ کیلومتر فاصله است.
ما پنجشنبه شب ساعت ۲۰ حرکت کردیم و فردا ظهر ساعت ۱۳:۳۰ به مرز رسیدیم.
تصور کنید چنین سفری چقدر دشوار است.
پس از عبور از مرز، به شهر “یوکسک اوا” ترکیه در نزدیکی مرز ایران رفتیم و از آنجا تا “ماردین” ۷۰۰ کیلومتر دیگر، یعنی هفت ساعت رانندگی باقی بود.
ما هشت نفر بودیم. ماردین چهارمین مقصد پیش‌بینی شده بود. چرا اینها را می گویم؟ چون همکاران ما در کنسولگری دائماً با تمام فرودگاه های جنوب ترکیه در تماس بودند. هواپیما وجود داشت، اما پرواز یا بلیطی در کار نبود. همه ظرفیت ها تکمیل بود.
در نهایت، ماردین به عنوان گزینه چهارم انتخاب شد. پیدا کردن یک یا دو بلیط شاید آسان باشد، اما ما هشت نفر بودیم و به پرواز فردا نیاز داشتیم، آن هم در شرایط جنگی.
می‌خواهم بگویم چقدر این افراد شخصاً تلاش کردند تا همه چیز به بهترین شکل پیش برود و ما مجبور نشویم یک ماه در ترکیه بمانیم.
او تأکید کرد که همه سالم و ایمن هستند و شهروندان بوسنیایی از اقدامات دولت خود در این زمینه بسیار راضی هستند.
شاید بگوییم دولت ضعیف است یا مشکلاتی دارد، اما وقتی پشت شما بایستد، همه چیز بسیار آسان تر پیش می رود. به ویژه در روابط بین المللی که آشنایی های شخصی نقش کلیدی دارند.
آتش‌بس به معنای صلح نیست
آتش‌بس صلح نیست. مثل این است که بگوییم “می ایستیم تا کمی استراحت کنیم، بعد تصمیم می‌گیریم چه کار کنیم.
وضعیت بسیار شکننده است. هم می تواند به سمت بهتر شدن برود، هم به سوی وخامت.
آتش بس پیش نیاز حرکت در مسیر درست است. مشکل فقط ایران نیست؛ اسرائیل با این کار توجه ها را از غزه منحرف کرد. آنچه قطعی است، ازسرگیری مذاکرات دیپلماتیک در آینده ای نزدیک است. باید به توافقی رسید که صلحی پایدار ایجاد کند تا شاهد تکرار این فجایع نباشیم.
سفیر بوسنی در پاسخ به نقش دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، در این بحران گفت: اگر کسی بتواند این مشکل را حل کند، فقط دولت آمریکاست. هیچ‌کس به اندازه آنها قدرت سیاسی و نظامی ندارد. همه چیز به درک آنها از مشکلات این منطقه بستگی دارد. دیگر کسی درباره برنامه هسته ای صحبت نمی کند. حالا بحث تغییر رژیم مطرح است. باید تاریخ خاص این کشور را به خوبی فهمید.
